________________
આપ્તવાણી-૧
આપ્તવાણી-૧
આ કોના જેવું છે ? જો તમે કોઈના ઘરમાં પેઠા હો તો મહીં ફફડાટ રહે કે ના રહે ? રહે જ. હમણાં કોઈ કાઢી મૂકશે, ધમકાવશે એમ નિરંતર રહ્યા જ કરે. પણ જો પોતાના ઘરમાં બેઠા હો તો છે કશી ચિંતા ? શાંતિ જ હોયને પોતાના ઘરમાં તો ! તેવું છે. ચંદુલાલ તે તમારું ઘર ન હોય. તમે પોતે ક્ષેત્રજ્ઞ પુરૂષ છો અને ભ્રાંતિથી પરાયા ક્ષેત્રમાં લેત્રાકાર થઈ ગયા છો. પરના સ્વામી થઈ બેઠા છો ને પાછા પરના ભોક્તા થઈ ગયા છો. તો નિરંતર ચિંતા, ઉપાધિ, આકુળતા અને વ્યાકુળતા રહ્યા કરે છે. પાણીમાંથી બહાર કાઢી નાખેલાં માછલાંની જેમ નિરંતર તરફડાટ તરફડાટ રહે છે. આ શેઠિયાઓ ડનલોપના ગાદલામાં સૂએ છે, મચ્છરદાની બાંધે છે ને એકેએક માંકણ વીણાવીને સૂઈ જાય છે. તોય મૂઆ આખી રાત પાસાં ફેરવ ફેરવ કરે છે. અઢી મણનું ધોકડું આમ ફેરવે ને તેમ ફેરવે. આખી રાત મહીં ચૂન ચૂન થયા કરે છે, તે શું કરે બિચારો ?! કંઈ ઓછું ખાટલેથી ઉપર અદ્ધર ચઢી જવાય છે ?
જગત અને બ્રહ્મ આ જગત સત્ય હશે કે ઈલ્યુઝન (મિથ્યા) ? પ્રશ્નકર્તા ઃ ઈલ્યુઝન.
દાદાશ્રી : ના, તેમ નથી, જો હું તમને ઈલ્યુઝન એટલે શું તે સમજ પાડું. ઈલ્યુઝન એટલે પાણી દેખાય ને ધોતિયું ઊંચું પકડે પણ ધોતિયું પલળે નહીં. બધું ભડકે ને ભડકે સળગતું દેખાય પણ દઝાય નહીં તે ઈલ્યુઝન. કેટલાય કહે છે, ‘બ્રહ્મ સત્ય, જગત મિથ્યા.” જો મિથ્યા છે તો દેવતામાં હાથ નાખી જો ને ! તરત જ ખબર પડી જશે કે મિથ્યા છે કે નહીં ! અને જો મિથ્યા હોય તો કોઈએ કહ્યું હોય કે, ‘ચંદુલાલમાં અક્કલ નથી” ! તો તે વાત ત્યાં ને ત્યાં જ મિથ્યા પુરવાર થઈ જ જવી જોઈએ. મિથ્યા કોને કહેવાય કે ત્યાં ને ત્યાં જ તે ક્ષણે તેની અસર ઈફેક્ટ પુરવાર થઈ જાય. દા.ત. ભીંત ઉપર ઇટનો ટુકડો માર્યો કે તુર્ત જ તે જરા છુંદાય ને ભીંત ઉપર અસર રૂપે ખાડો કે લાલ ડાઘ પડે જ, પણ આ તો ચંદુલાલ ને રાતે બે વાગે ઊંઘમાંથી ઊઠે અને તેની ઈફેસ ચાલુ થઈ જાય કે મને
આવું કહેલું, તો પછી તેને મિથ્યા કેમ કહેવાય ? અમે કહીએ છીએ કે જગતેય સત્ય છે ને બ્રહ્મ પણ સત્ય છે. જગત રિલેટિવ સત્ય છે અને બ્રહ્મ રિયલ સત્ય છે. આ અમારી ત્રિકાળ સંત વાણી છે. આ જગતનું રિલેટિવ સત્ય ક્યારે અસત્ય થઈ જાય તે કહેવાય નહીં. ઓલ ધીઝ રીલેટિઝ આર ટેમ્પરરી એડજસ્ટમેન્ટ્સ અને બ્રહ્મ તે રિયલ સત્ય છે, પરમેનન્ટ છે, શાશ્વત છે !
મન-વચન-કાયાતાં વળગણ મનુષ્ય માત્રને આ મન-વચન-કાયા એ ત્રણ વળગણ છે. તેથી તે બોલે છે કે “હું ચંદુલાલ છું, કલેક્ટર છું, આનો ધણી છું, આનો બાપ છું.’ મૂઆ, કાયમનો કલેક્ટર છું ? તો કહે, “ના, રિટાયર થવાનો છું ને !' તે આ વળી નવી વળગણ ! આ દારૂડિયો દારૂ પીને ગટરમાં પડીને શું બોલે ? ‘હું સયાજીરાવ ગાયકવાડ છું, હું રાજા છું, મહારાજા છું.’ તે આપણે ના સમજી જઈએ કે મૂઓ આ નથી બોલતો પણ દારૂનો અમલ બોલે છે ! તેમ મન-વચન-કાયાની ત્રણ ભૂતાવળની વળગણ છે. તે તેનો અમલ બોલે છે કે, 'હું ચંદુલાલ છું, કલેક્ટર છું' ને તેના અમલમાં મૂઓ નાચે છે.
એક સાચી બનેલી વાત કહું. એક કાશી નામની બાઈ હતી. તે બધી પાડોશણો જોડે ટોળટપ્પાં કરતી હતી. એકાએક મૂઈ ધુણવા લાગી ને ચિત્રવિચિત્ર ડોળા ફેરવવા મંડી. તે બધા ગભરાઈ ગયા. તેમાંથી એકે કહ્યું, આને તો વળગણ છે. ભૂવાને બોલાવો. તે પાછો તેનો ધણી ભૂવાને બોલાવી લાવ્યો. ભુવો તો જોતાં જ સમજી ગયો કે આ તો ભૂતનું વળગણ છે. એટલે એણે તો સટાક સટાક ચાબખા મારવા માંડ્યા. બાઈ તો બૂમો પાડવા મંડી. તે ભૂવાએ પૂછયું, “કોણ છે તું ?” તે કાશી બોલી, “આઈ એમ ચંચલ, આઈ એમ ચંચલ.” ભૂવો સમજી ગયો. એણે પૂછયું. ‘કેમ આવી છું તું ” એટલે પેલી કાશી બોલી, ‘આ કાશીએ મારા ધણીને એના રૂપમાં ફસાવ્યો છે.” અલ્યા, આ કાશીને અંગ્રેજીની એબીસીડી ય આવડતી નથી ને આ કડકડાટ અંગ્રેજીમાં શી રીતે બોલે છે કે, આઈ એમ ચંચલ, આઈ એમ ચંચલ. પછી તપાસ કરતાં ખબર પડી કે ચંચળ અંગ્રેજી ભણેલી