________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૪
તીર્થયાત્રાનું વિમાન, યાત્રાથી અનેક પ્રકારના વ્યવહારિક અને ધાર્મિક લાભ મેળવી શકે છે. જૈનતત્વને જાણનારા એવા શ્રાવકોને અને શ્રાવિકાઓને અનેક રીતે સહાય આપવી તેને સુપાત્રદાન કહે છે. જ્ઞાન વિનાના શ્રાવક અને શ્રાવિકાઓથી પોતાનું આત્મહિત થવાનું નથી અને તેઓ અન્યનું પણ આ ત્મહિત કરી શકનાર નથી. જે શ્રાવક અને શ્રાવિકાઓ તેનું પૂર્ણ જ્ઞાન કરે છે, તેઓ ભાવ શ્રાવકની ખરી પદ્ધી પ્રાપ્ત કરવાને લાયક છે. અજ્ઞાની શ્રાવક અને શ્રાવિકાઓ દયા, પૂજા, ભક્તિ વગેરેમાં શું સમજી શકશે. શ્રીદશવૈકાલિક સૂત્રમાં કહ્યું છે કે પહેમંના સમય પહેલું જ્ઞાન કરવું અને પછીથી દયા કરવી. જૈન તત્ત્વજ્ઞાનવિના દયા, પૂજા, ભક્તિ, ક્રિયાનું ખરું સ્વરૂપ હાથમાં આવી શકે જ નહિ. જ્ઞાનીઓથી જૈનધર્મ ચાલનાર છે, પણ અજ્ઞાનીઓથી જૈનધર્મ ચાલનાર નથી, માટે અજ્ઞ શ્રાવકે અને શ્રાવિકાઓને જૈનધર્મનું તત્ત્વજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરાવવામાં ધનાદિકની સહાય કરવી તેજ છુપાવાન ખરૂં છે. જૈન ધર્મનાં સૂત્રોનું, પાંત્રીસ બેલ વિગેરેનું ગોખણ પટીયું જ્ઞાન, ભાડુતી શિક્ષકે પાસે અપાવવું એકંઈ વિશેષ ફાયદાકારક નથી. જેવી રીતે ધાર્મિક કેળવણી આપવાથી તે ખરેખર સ્વાર દર્શનને જ્ઞાતા,-વિદ્વાન શ્રાવક–બને તેવી રીતે ધાર્મિક કેળવણીનું જ્ઞાન ગુરૂઓ પાસે અપાવવું જોઈએ અને શ્રાવકે તથા શ્રાવિકાઓની ઉન્નતિ માટે પુત્ર અને પુત્રીઓનાં ગુરૂકૂળ જુદાં જુદાં સ્થાપવાં જોઈએ. જન ગુરુકુળમાં પરચીશ વર્ષ પર્યત અભ્યાસ કરીને નીકળનાર જૈન પુત્ર અને પુત્રીઓ એવાં તે હશિયાર થશે કે, તેઓ જૈનધર્મની વૃદ્ધિ માટે તન, મન, ધનથી, આર્યસમાજીઓની પેઠે ઉત્સાહથી પ્રવૃત્તિ કરશે. જેને બીજા ધર્મના કામમાં લાખો કરડે રૂપૈયા ખચી નાખે છે, પણ તેઓ એમ નથી સમજતા કે ખરા શ્રાવકે અને ખરી શ્રાવિકાઓ પણ તીર્થ રૂપ છે. ભગવતી સૂત્રમાં તિથ્ય રાવળ સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકાએ ચાર પ્રકારના સંઘને તીર્થ કહ્યું છે. જેટલા તીર્થકરે થાય છે તે આ ચાર પ્રકારના સંઘનેજ તીર્થ તરીકે સ્થાપન કરે છે. શ્રુત જ્ઞાનને પણ તીર્થ કહે છે અને સાધુ સાધ્વી શ્રાવક અને શ્રાવિકાને પણ તીર્થ કહે છે. તેમજ સિદ્ધાચલ આદિ તીર્થકરેની કલ્યાણક ભૂમિઓ છે તેને પણ-સ્થાવર-તીર્થ કહે છે. શ્રાવકે અને
For Private And Personal Use Only