________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
६९८
कर्म्मग्रन्थस्य वार्थः
वर्णादि ४, तैजस १,
अर्थ - नामकर्मनी ध्रुवोदयी १२, कार्मण १, निर्माण १, अगुरुलघु १, थिर १, अथिर १, अशुभ १, ए १२ चउतणु-शरीर ३, उपांग ३, संस्थान ६, संवयण ६, ए १८ तथा उपघात १, साधारण १, प्रत्येक १, उद्योतत्रिक - उद्योत १, आतप २, परावात ३ एवं ३६ छत्रीस प्रकृति पुद्गलविपाकी जाणवी. पुद्गलविपाकी कहेतां जे बंधकाले कार्मण वर्गणावणे बांध्यां, ते उदयकाले शरीरप्रत्ये विपाक देखाडे, ते पुद्गलविपाकी कहीजे. इहां कोई पूछस्ये जे कार्मणनी तो वर्गणा नवि लेवाये, ते पिण सोलगुणी छे, तो उश्वासनीपरें जीवविपाकीमें कां गणता नथी? तेहने उत्तर जेः- कार्मणवर्गणा तो आहारपर्याप्सिने बले लेवाये, ते माटे पुद्गल विपाकी छे. श्वासोश्वास, सुस्वर, ते तो उश्वासपर्याप्ति तथा भाषापर्याप्तिने उदयबले ले छे ते माटे जीवविपाकी गणी छे. हवे बंवना भेद ४ च्यार कहे छे. प्रकृतिबंध १ स्थितिबंध, २, रसबंध ३, प्रदेशबंध ४ तिहां teri प्रकृतिबंधना भेद कहे छे. ॥ २१ ॥ मूलपयडीण अड सत्त, छेग बंधेसु तिन्निभूगारा । अप्पत्तरा तिअ चउरो, अवट्ठिआन हु अवत्तवा ॥ २२ ॥
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अर्थ- मूळ कर्म आठ छे, तिहां मूळ आठ प्रकृति एक समे एक जीव बांधे. जे नवा भवनो आउखो बांधतो हुवे. ते आठ बांधे, जे जीव आपखो न बांधतो हुवे ते सात बांधे, तथा दसने गुणणे वर्तता मुनिने आउखो, मोहनी, बांचे तिवारे छ ६ बंधाये, तथा इग्यारमे, बारमे, तेरमे गुणठाणे एक सातावेदनीय बांधे, ते माटे एकविध बंध के.
.११८
For Private And Personal Use Only