________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૩
પ્રેમગીતા
આત્મ નથી રાખતા. પેાતાની પાસેનું દ્રવ્ય તે સૌના ભલામાં ખર્ચાય એવીજ એક નિશ્ચય ભાવના કાયમ રહેલી હેાય છે. તે આત્મા પૂણ્યક્રિયા કરતાં પુણ્યના ફળની ઈચ્છા પણ કાપિ કાલે મનથી કે વચનથી નથીજ કરતા. તેમજ આ બ્રાહ્મણ ઊંચ કુલના છે, આ વણિક, આ ક્ષત્રિય મધ્યમ કુળના છે, આ વણકર, આ ચમાર, આ ચંડાલ, આ અત્યજ નીચ કુળના છે એવી સમાનધમી આત્મા પ્રત્યે ભેદરૂપ અકલ્પ વિકલ્પની ભંગ જાળ નથી લાવતા, બધા સાધાર્મિક આત્મા મારા આત્મબન્ધુ પ્રિયજન છે, તેએ સર્વ પૂજ્ય છે, સત્કાર્ય છે એવી સમાન સમત્વ ભાવના તે શુદ્ધ પ્રેમીજનોમાં પ્રેમયોગીને હાય છે૪૭૫
પ્રતિજ્ઞા પાલન પ્રેમથી થાય છે. प्रतिज्ञापालनं पूर्ण, प्रेम्णैव जायते सताम् । निरवधिमहाप्रेम, पूर्णब्रह्म सदुच्यते ॥ ४८ ॥
અથ :—સત્પુરુષાની જે પ્રતિજ્ઞાઓનુ પાલન થાય છે, તે પ્રેમવડેજ પૂર્ણ છે. અને નિરવધિ મહાપ્રેમ તેજ પૂર્ણ પરમબ્રહ્મ કહેવાય છે. ૫૪૮૫
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पूर्णप्रेम परब्रह्म, पूर्णज्योतिर्मयः स्वयम् ।
निर्विकल्पात्मनावेद्यो - विरागेण निजात्मनि ॥ ४९||
અથઃ—પૂર્ણ પ્રેમરૂપ પરમ બ્રહ્મ પોતેજ પૂર્ણ જાતિ:મય છે, તે વૈરાગ્ય વડે સંકલ્પ વિકલ્પથી રહિત એવી આત્માની સ્થિરતાવાળી અવસ્થામાં આત્મા તેને અનુભવ કરી શકે છે. ૫૪૯૫
વિવેચનઃ—આત્માને જે સહજ સ્વભાવ છે તે જ બ્રહ્મ કહેવાય છે. તે જ્ઞાનદર્શીન, ચારિત્ર તપ, વીય ઉપયાગમય ગુણારૂપ બ્રહ્મયુક્ત છે તેના યાગે આત્મા, સ અન્ય આત્મામાં પોતાના સમાન ધર્મ હોવાથી તે મારા ખંધુએ છે. એવા પૂર્ણ પ્રેમભાવ જાગૃત્ થાય છે. તેથી આત્મા અભિન્ન હાવાથી તે પ્રેમ પૂર્ણ પરમ બ્રહ્મ છે.‘બદ શ્રદ્ધામિ’ હું પમ બ્રહ્મ છું; એવા અનુભવ આત્માને અનુભવાય છે તેમજ તે પૂર્ણ જ્યેાતિ તેજમય હાવાથી પાતાના સ્વભાવથી સ્વયંપૂર્ણ પ્રકાશક છે. તેવીજ રીતે સર્વે આત્માઓ સત્તાથી મારાજેવા બ્રહ્મસ્વરૂપજ છે. પ્રજા
अज्ञानिना न संवेद्यः, संवेद्यः प्रेमयोगिना ।
शुद्धप्रेममयं ब्रह्म, स्वेनानुभूयते स्वयम् ॥५०॥
અઃ—પ્રેમમય બ્રહ્મ અજ્ઞાની આત્મા અનુભવતા નથી. પણ પ્રેમ ચેાગીથીજ અનુ ભવાય છે. એટલે આત્મા પેાતાના પ્રયત્નવડે જ પ્રેમમય એવા બ્રહ્મસ્વરૂપ આત્માનું સંવેદન કરે છે. ૫ ૫૦
વિવેચનઃ—આ પરમપ્રેમ બ્રહ્મસ્વરૂપ આત્મસ્વરૂપ, સદ્ય અબાધિતભાવે સર્વ આત્મમાં શાશ્વત છે, આત્માથી અભિન્ન છે, છતાં અજ્ઞાની આત્મા તેને પ્રત્યક્ષભાવે અનુભવ કરી
For Private And Personal Use Only