Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૮૪
પ્રેમગીતા
છે, તેમાં સહિએ પણ થાય છે, તે બધા પ્રેમા માત્ર સ્વાર્થની સિદ્ધિએ માટેજ કરાયેલા હોય છે. તેથી જો સ્વાર્થ ન સરે તો એ પ્રેમના કરાશને કાગળના ટુકડાની માફક ફેંકી દેતાં અચકાતા નથી. તે કારણે પ્રથમ ભૂમિકાના પ્રેમાભ્યાસ સ્વાર્થ માત્રતાવાળા હોય છે તેથી દોષયુકત સમજવા. તેવા પ્રેમમાં પરસ્પર ઉપકારની ભાવના પ્રાય: નથીજ હાતી, આવે ભાગ લાલચથી યુકત પ્રેમ સ્ત્રીપુરૂષોને કામ્યભાવે થાય છે. આ પ્રથમ ભૂમિકાનો પ્રેમ સ્વાર્થ પૂરતા હોવાથી કાયમ ટકતા નથી. હૃદયની શુદ્ધતા લાવતા નથી. તેથી દેષિત જ સમજવા, ૫ ૩૪૨ ૫
नामरूपादिषु व्यक्त - काम्यबुद्धिर्भवेत् खलु । જૈનયાર પ્રેમ, થમાવી પ્રેમતા મવેત્ ॥રૂકા
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અર્થ:—નામ રૂપાદિમાં જે પ્રેમ વ્યકત થાય છે તે કામ્યબુદ્ધિવાળાજ નિશ્ચયે હાય છે, તેમજ જૈનધર્મીની ઉપર પણ પ્રથમભૂમિકાના પ્રેમ યમ નિયમાદિની પ્રેમતાથીજરાગથીજ થાય છે. ૫ ૩૪૩ ૫
વિવેચનઃ—જગતમાં સર્વ પ્રાણીઓ પ્રાયઃ ઘણુ કરીને કામ્યતા એટલે ભેગના સાધન ની પ્રાપ્તિ માટે જે જે વિષયા પોતાને અનુકુળ જણાય, જ્યાં પેાતાના નામની પ્રતિષ્ઠા થાય, પોતાના રૂપગુણ, દાનગુણુ, અલગુણ, દક્ષતા, સામર્થ્ય પંકાતા હોય, પોતાના કહેવા પ્રમાણે ધાર્યા કાર્યો થતાં હાય તેવા આત્માએ ઉપર પ્રથમ કોટિના કામ્યબુદ્ધિવાળા પ્રેમ વ્યક્ત કરે છે. પાતાના પક્ષવાળા ઉપર પ્રેમ વ્યક્ત કરાય છે તે બધા કામ્ય સ્વાર્થ બુદ્ધિવાળાજ પ્રેમ સમજવા, તેમજ પ્રથમ ભૂમિકામાં આવેલા પ્રેમીજન જૈનધર્મ ના શાસ્ત્રોને દેખીને જિનેશ્વર દેવની વિશિષ્ટતા સમજે, તેમજ સાધુ વિગેરેની ક્રિયા અનુષ્ઠાનમાં પ્રવૃત્તિ જાઇ તે ઉપર પ્રેમ કરે, તેમના મહાવ્રત તથા શ્રાવકના અનુવ્રત, નિયમ દેવપૂજા, ગુરૂભકિત, સાધાર્મિક ભકિત, દાન સન્માન આદિ નિયમેની ઉપર પ્રેમ પ્રગટ કરે તેમાં કામ્યભાવ–ધના ફળ રૂપે સંસાર સુખની વાસના હોય છે. જોકે અહિં દેવગુરૂ ધ ની આરાધના પુદ્ગલ ભાગની હોવા છતાં પ્રથમ પગથિયારૂપે કામ્યભાવવાળી પ્રેમષ્ટિ ચાગ્ય જ ગણાય છે. જેમ માખા બાળકાને પ્રથમ નિશાળે લઇ જવા માટે મિઠાઇ, ફટાકડા વિગેરેની લાલચ આપે છે તે ચેગ્ય છે. તેમ અજ્ઞાનીઓને માર્ગોમાં લાવવા માટે કામ્યપ્રેમ ચેાગ્ય કાર્યકર થાય છે. ॥ ૩૪૩
પ્રથમભૂમિકાના પ્રેમ ફળાશા પૂર્વકના હાય છે.
फलाशापूर्वकं यत्र, प्रेमिणां प्रेम जायते ।
द्विष्टेषु वैरबुद्धिश्व, रागस्य क्रयविक्रयम् ॥ ३४४॥
અ:--જ્યાં ફળની આશા રાખવા પૂર્વક પ્રેમીજના પરસ્પર પ્રેમવાલા થાય છે,
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008641 |
| Book Title | Premgeeta Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 277 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Society |
| File Size | 18 MB |