Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuni Cyanmandir
૧૭૬
પ્રેમગીતા
તે પરમાત્મા તું જ છે. તારાથી અન્ય તે નથી એવો વિકલ્પ પ્રેમી આત્મા પિતાની મેળે કરે છે. પિતાના આત્માને પરમાત્માથી અભેદ એક વ્યકિતરૂપે જુવે છે, દૃષ્ટાદૃષ્ટને એકરૂપે અભેદ જાણે છે. પણ સાક્ષિરૂપે પિતાને પ્રભુથી અન્ય નથીજ માનતું, પરંતુ “વં એવ અહં” હે પરમાત્મા જે તમે છે તે જ હું છું. એવા પ્રેમમય અભેદભાવમય વિક૯૫વડે પ્રેમી આત્મા વિકલ૫ પ્રેમિ થાય છે. આ૩૨૧
વ્યતા વ્યક્ત પ્રેમ. व्यक्ताव्यक्तं भवेत्प्रेम, व्यक्ताव्यक्तात्मभावतः।
शुद्धप्रेमात्मचारित्रं, सत्यभक्तस्य लभ्यते ॥३२२॥ અથ–આત્મ સ્વરૂપની વ્યકત અવસ્થામાં પ્રેમભાવ વ્યક્ત પ્રગટે છે અને વ્યક્ત આત્મભાવમાં પ્રેમ પણ વ્યકતજ રહે છે. એટલે શુદ્ધપ્રેમ સ્વરૂપ આત્મ ચારિત્ર સત્ય ભક્તને પ્રાપ્ત થાય છે ૩રરા
વિવેચન –આત્મામાં સામાન્યભાવે સહજ પરિણામિતારૂપ અવ્યકતપ્રેમ સત્તાથી રહેલે જ છે જેમ ચૈતન્ય આત્મ સ્વરૂપ છે તેમ પ્રેમ પણ આત્માનું જ સ્વરૂપ છે. દરેક આત્માને ઈષ્ટ સંયોગ સુખ માટેજ થાય છે, અનિષ્ટ સંગ દુઃખમાં હૈત બને છે, તેથી સુખ માટે જે કારણે તે સમજે છે તે ઉપર પ્રેમભાવ રાખે છે. જો કે આ પ્રેમ અશુદ્ધ છે– માયામય છે. એટલે અનિષ્ટ સંબોધને છોડવા અને ઈષ્ટ સંબંધને મેળવવા પ્રયત્ન કરતે ઈષ્ટ સંબંધની ચાહના કરે છે. તે આત્મા પરમાત્માના સ્વરૂપને મેહના ઉદયથી જાણતે ન હોવાથી તેને પ્રેમ ઈષ્ટ આનંદ હોવા છતાં પરમાત્મા પ્રત્યે અવ્યક્તભાવે પ્રેમનું અસ્તિત્વ છે. પણ વ્યક્તરૂપે નથી તે અજ્ઞાન મેહ મિથ્યાત્વને નાશ થતાં અપૂર્વકરણ રૂપ નથી મેહની ગાંઠ ભેદવાથી આત્મા ઉપરના અજ્ઞાનાદિ અવરણ દૂર થતાં આત્માનું અને પરમામાનું જ્ઞાન પ્રગટ થતાં તેની ઉપર આદર અને પ્રેમ વ્યક્ત થાય છે. તે અપૂર્વ વ્યક્ત પ્રેમથી આત્મવીર્ય પણ પ્રગટભાવે ઉલ્લાસ પામતું છતું પ્રગટરૂપે વ્યક્ત થાય છે અને તેથી શુદ્ધ પ્રેમમય ભાવ ચારિત્ર દ્રવ્ય ચારિત્ર સાથે પ્રગટભાવે સાચા પ્રેમ કેગના પૂર્ણ ભક્તને પ્રગટ થાય છે. ૩રરા
प्रेमी प्रेमैव जानाति यत्र तत्र यदा तदा।
साक्षि परस्परं चित्तं, प्रेमिणां जायते स्वतः ॥३२३॥ અર્થ –પ્રેમી જ્યાં જ્યારે હોય ત્યાં ત્યારે પ્રેમને જાણી અને જોઈ શકે છે તેમાં તે વાતમાં પ્રમાણભૂત સાક્ષી તરીકે પ્રેમીઓના ચિત્તા સ્વયં સ્વભાવથી થાય છે. ૩૨૩
शुद्धोपयोगप्रेमैव, कर्तव्यो भक्तयोगिभिः । आत्मशुद्धोपयोगस्तु शुद्धप्रेमैव बोधत ॥३२४॥
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008641 |
| Book Title | Premgeeta Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 277 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Society |
| File Size | 18 MB |