________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૧૪૬
www.kobatirth.org
કામ એજ મહામૃત્યુ છે
काम एव महामृत्युः, सत्यप्रेमैवास्ति जीवनम् । मेरुसर्षपयोस्तुल्य-मन्तरं प्रेमकामयोः ॥ २४९ ॥
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
“वृद्धास्तृष्णा जलापूर्णैरालवाले: किलेन्द्रियैः । मूच्छतुच्छां यच्छन्ति, विकारविषपादपाः”॥१॥
અર્થ :કામભોગના રાગની તૃષ્ણા વધતી છતી ઈંદ્રિયા રૂપ કયારામાં કામભોગાભિલાષરૂપ વિષવૃક્ષો અત્યંત કઠણુ ભયંકર મૂર્છા રૂપ મેાહને આપે છે, તેથી પીડાતા મનુષ્ય અવાચ્ચ એવુ દુ:ખ ભાગવે છે કે જે દુઃખ પૂર્વકાળમાં ખીજું થયું નહિ હાય અને ભવિષ્યમાં પણ ખીજાથી ન થાય એવુ દુ:ખ કામવાસનાથી જીવાને ભોગવવુ' પડે છે. કારણ કે તે કામવાસનાના હેતુરૂપ સ્ત્રી વા પુરૂષના રૂપને જે આત્મા ચિત્તમાં ધરે છે તે ગાંડા થઇ જાય છે. વિવેક વિનય કે પૂજ્યેાની પણ મર્યાદા પણ પાળી શકતા નથી. ઉત્તરાધ્યનત્રમાં જણાવ્યું છે કે “ સરું ામાં વિસે મા ામાં બ્રાસોવિસાયમા ! અમે પથ્થમાળા, પ્રામા નંતિ દુર્ફેિ । ખરેખર કહિએ તા કામની મનોવૃત્તિએ આત્માને જ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર રૂપ પ્રાણને દુ:ખ આપનારી શલ્ય-શૂળી સમાનજ છે. તેમજ વષ સમાન છે એટલે મરણનુ કારણ પણુ કામવાસનાજ છે. તે વિષયભાગમાં અત્યંત વૃદ્ધિભાવ ધરનારાને આશિવિષ રૂપ ભયંકર ઝેરને ધરનારા સર્પ સમાન અનંત મરણના હેતુ થાય છે, આથી કામલેગની પ્રાર્થના કરનારા જે ધર્મ અનુષ્ઠાનમાં ભાગલની વાંચ્છા રાખીને નિયાણું કરે છે તે સુભૂમ રાજાધિરાજની પેઠે નરકમાં ગમન કરી અવાચ્ય દુ:ખ બહુ કાળ ભેગવે છે, માટે જેના હૃદયમાં કામભોગની અવસ્થિતિ હોય છે તે કામી પુરૂષો કટાકાટી અસંખ્ય કાળ સુધી અનેક પ્રકારના દુઃખા ચાર ગતિમાં ભ્રમણ કરતાં ભોગવે છે. તેમજ કામિપુરૂષો પરસ્પર કામરાગથી પાંચ ઈંદ્રિયાના ભાગમાં લયલીન મની આત્માને સત્યધર્મ ભુલીને દેહ ઈન્દ્રિય, મળ, મનની સ્થિરતા, વિનય, વિવેક, વિદ્યાના નાશ કરનારા થાય છે તેમજ એક સ્ત્રી માટે બન્ને સગા બંધુઓ હાવા છતાં તે મનુષ્ય માનવતા ભૂલીને પ્રેમને ભુલીને એક ખીજાના ઘાત કરે છે. ! ૨૪૭–૨૪૮ !!
જે
પ્રેમગીતા
અથ-કામવાસના તેજ એક મહાન મૃત્યુ છે અને સત્યપ્રેમ એજ આમાનું સાચુ જીવન છે, આમ કામવાસના અને, સત્યપ્રેમને પરસ્પર મેરૂપર્વત અને સરસવ જેટલુ અંતર છે ૫૨૪ના
For Private And Personal Use Only
સત્યપ્રેમ તે જ પરમાત્મા છે सर्वान्तर्यामि सत्प्रेम, प्रभुरेव हृदि स्थितम् । परब्रह्म परं पूज्यं, क्षायिकं सच्चिदात्मकम् ॥ २५० ॥
અથઃ—જે સત્યશુદ્ધપ્રેમ છે તે સર્વ ભવ્યાત્માઓના હૃદયમાં રહેલા સર્વ આત્મા