________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૪
પ્રેમગીતા
વેનીયથી યુક્ત ભયંકર કમ બાંધી સંસારચક્રમાં ઘેરાયેલા અવાચ્ય દુઃખસમુહને પામે છે. કહ્યું છે કે “વિષયવિસ હારું, વિન્નિસ ૩૩ પીયતાન વિસયવિજ્ઞાનંવિત્ર, વિક્ષય વિમુછ્યા હો” ॥ વિષય વાસના રૂપ જે વિષ છે તે ભયંકર હલાહલ ભાવ વિષરૂપ હોવાથી આત્મના સયમ શાંતિરૂપ જીવનનો નાશ કરે છે, કંડરીક સાધુ એક પૂર્વકાલ સુધી ચારિત્રને પાલ્યું છતાં વિષયવાસનારૂપ ભાગની ઇચ્છા કરવાથી સાતમી નરકનેા અતિથી થયા હતા, કારણ કે તેનું પાન કરનારા જીવાત્મા અતિભોગની તૃષ્ણાથી અજીરણની જેમ શરીરમાં વિક્રિયાદિથી ભયંકર મરણુ લાવનારા રોગોના ભાકતા થાય છે. વિષના પાનથી ઝાડા ઉલટી થાય છે. તેમ વિષયભાગનું અજીરણ પણુ ક્ષય ક્રમ વિગેરે રોગાના ભકતા બનાવે છે અને બ્રહ્મદતની પેઠે નરકના ભાકતા થાય છે. ાર૪૪ા
આત્મામાં પ્રેમનું સામ્રાજ્ય અને દૈહમાં કામની સત્તા છે आत्मसु प्रेमसाम्राज्यं, देहे कामस्य च स्फुटम् ।
आत्मप्रेम्णा रसानन्दः, कामेन दुःखकोटयः ॥ २४५॥
સામ્રા
અત્~આત્મામાં પ્રેમનુ સામ્રાજય સત્તા રહેલી છે, દેહમાં કામની સત્તા જય પ્રગટ દેખાયજ છે આત્મા પ્રેમથી શાંતરસના આનંદ અનુભવે છે. કામથી દેહદુ:ખની કિટના અનુભવ કરે છે. ર૪પા
46
વિવેચનઃ——પ્રેમરસના અભ્યાસકે વડે આત્મામાં પ્રેમરસ પ્રગટે છે તેને અપૂ આનદ આત્મા અપેભવે છે કહ્યું છે 'यस्य ज्ञानसुधासिंधौ परब्रह्मणिमग्नता । विषायान्तर સંચારસ્તસ્ય હાઇòવમઃ ॥૨॥ શ્રીમાન પરમપૂજ્ય ચેાગીદ્રવ યશાવિજય વાચકે દ્ર જણાવે છે કે જે આત્મપ્રેમીયાગિને જ્ઞાન રૂપ અમૃતમય સમુદ્રમાં મગ્નતા પ્રાપ્ત થઇ છે તેમાં જે પ્રેમમય પરમાનદનો રસાસ્વાદ અનુભવે છે તેવા જ્ઞાનમય પ્રેમયેગીને આત્માથી અન્ય પુદ્ગલ વિષયમાં રૂપ, રસ, ગંધ, શબ્દ સ્પર્શાદ વિષયોમાં પ્રવૃત્તિ કરવી તે હલાલ ઝેરમય લાગે છે, કારણ કે કામ ભોગાદિ જે વિષયા છે તે ભય કર ઝેરમય છે કિ પાપાક ફળ જેવા આપાતમધુર છે અને પછી અન તમરણના હેતુ થાય છે. માટે અનતકેટિ દુઃખનુ તે કારણ छे " कामभोग ग्रहो दुष्टः कालकूट विषोपमः । तद्व्यामोहनिनृत्यार्थमात्मभावो ऽमृतोपमः ॥
અર્થ :--કામભાગની વૃત્તિ તે દુષ્ટ ગ્રહ છે તે ભયંકર કાલકુટ સની જેમ ભયંકર છે, તેથી તેવા પ્રકારની વૃત્તિરૂપ માહને દુર કરવા આત્મસ્વરૂપના સત્ય પ્રેમનું જ્ઞાન જેમાં રહેલું છે તેવા આત્મભાવરૂપ રૂપસ્થ ધ્યાન પરમ શ્રેષ્ઠ અમૃત સમાન છે. તેનુ સેવન પ્રેમચેાગીએ અવશ્ય કરે છે. ૫ ૨૪૫ ૫
કામી આત્મા પશુ સમાન છે. कामात्मा तु पशुज्ञेयः, प्रेमात्मा तु पशोः पतिः । પશુપતિમદાસેવઃ, વજ્ઞાનશિકવાનું ૨૪૬॥
For Private And Personal Use Only