________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨૦
પ્રેમગીતા
અથ તર્કવાદ અને વિવાદો છે તેને પ્રેમગીએ ત્યાગ કરે છે અને પરમાત્મા શ્રી મહાવીર પ્રભુના ધ્યાનમાં લીન થાય છે.
જ્ઞાનાષ્ટકમાં ભગવાન યાવિજય વાચક પ્રવર જણાવે છે કે – વાંચ તિधादांश्च वदन्तो निश्चितांस्तथा । तच्चान्तं नैव गच्छन्ति तिलपीलकवद गतौ ॥४॥
અર્થવાદી પ્રતિવાદી તત્વના પારને પામી શક્તા નથી જેમ ઘાંચીને બળદ ઘાણની આસપાસ ફરતે આંખ ઉઘાડે ત્યારે ઠેર ઠેર હોય છે. તેમ વાદ અને પ્રતિવાદમાં પણ સત્યની પ્રતીતિ થતી નથી.
સાચા પ્રેમીની સુંદર ગતિ થાય છે भेदाऽभावेन भक्तेषु, रक्ताः प्रेमप्रकाशनम् ।
कुर्वन्ति सद्गतिं यान्ति, प्रेमिणामीदृशी गतिः ॥२०७॥ અથ–પ્રેમીજને પ્રેમભકિતમાં ભક્તજનો પ્રત્યે ભેદભાવને ત્યાગ કરીને અભેદભાવથી સત્યપ્રેમને અવશ્ય પ્રકાશ કરે છે, તેથી સદ્ગતિને ભજે છે, આવી સાચા પ્રેમીની સુંદર સદ્ગતિ થાય છે પારકા
પ્રેમ અગ્નિમાં વિકારેને હેમ કરે कामदुष्टविकाराणां, वासनानां च सर्वथा।
ફોર્મ વિન, માની મધ્યમાન ? ર૦૮ અર્થ –હે ભવ્ય માનવ કામના વિકાસે અને બીજા દુષ્ટ વિકારને અને વાસનાએને સંપૂર્ણ ગણે વિવેકપૂર્વક અગ્નિમાં હેમ કરે. ર૦૮
વિવેચન –કહ્યું છે કે, દર ૪ વાર રે, ક્ષાની બનાવવા જ નિશ્ચિ તેન જાન, નિયતિપત્તિવાન શા (જ્ઞાનસાયાગાષ્ટક) અર્થ-જે મુનિ આત્મારૂપ બ્રહ્મમય દેદીપ્યમાન અગ્નિમાં પરમાત્મા અને અંતરાત્માનું એકત્વ કરવારૂપ ધ્યાનને ધ્યાવતાં આઠ કર્મ સમુહને હેમીને નાશ કરનાર હતૃમુનિ અત્યંતરભાવથી સમ્યગજ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર વીર્યના બલથી યુક્ત થયેલ હોય તે નિયાન-યજ્ઞને અંગીકાર કરનારે કહેવાય છે. અહિયા કમથી ઉપજતા કામાદિ વાસનાના વિકારેને આત્મારૂપ અગ્નિમાં વિવેકજ્ઞાનથી હિમનારે સત્યપ્રેમી પરમાત્માના સ્વરૂપ સાથે આત્માની એકતા કરી, પરમાનંદને જોતા થાય છે. ૨૦૮
એકાન્તિક દશમાં ભેદતા હોય છે सर्वैकान्तिकधर्मेषु, दर्शनेगु च भेदता। सविकल्पं मनो यत्र, तत्रानन्दो न विद्यते ॥२०९॥
For Private And Personal Use Only