________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫૨૪ જ્ઞાની પિતાના મનથી વચનદેહથી વિશ્વકેનું જેટલું હિત કરે છે તેટલું કરડેઅજ્ઞાનીએ તનમનવાણ ધન અન્નથી પણ વિશ્વ લેકનું હિત કરવા સમર્થ થતા નથી. આત્મશુદ્ધપયોગીલોકે જીવતા છે અને બાકીના ઉપયોગ રૂપ જીવન શ્વાસોચ્છાસ વિનાના બાહાથી જીવતા છતા પણ અંતરથી મરેલા છે. મરેલા મડદા સમાન અજ્ઞાનીઓને આત્મપગરૂપીજીવનમંત્ર કુરાવીને જીવાડનારા જ્ઞાનીએ છે. એવા આત્મજ્ઞાનીઓ જાગતા છે અને બીજા ઉંઘતા છે. જાગતાને માયા ખાતી નથી પણ ઉંઘતાને માયા ખાય છે. જાગતાને દેહાદિ છતાં દેહાદિ નથી, જાગતાને સંસાર નથી. આત્મશુદ્ધોપચેગીની જેના પર દૃષ્ટિ પડે છે તે જાગ્રત થૈ જાય છે. ઉઘેલાએ માયારૂપનિદ્રામાં મહત્ત્વમને દેખે છે. જાગતાઓને અંધારા જેવું અજ્ઞાન હોતું નથી. આત્મજ્ઞાની દેહાદિને સદુપયેગ સારી રીતે કરી શકે છે. તે સંઘની સેવામાં સેવકની પિઠે પ્રવર્તે છે, રાજ્યની નીતિ ઘડે છે અને પ્રવર્તાવે છે, તે દુનિયાની દષ્ટિએ ચાલતું નથી પણ ઉપયોગદષ્ટિથી ચાલે છે, તે સ્વાધિકાર દશાના અનુસાર સંપ્રતિ વ્યવહાર કર્તવ્ય પ્રવૃત્તિ કરે છે. આત્માને ઉપગ ધારીને સર્વ કર્મો કરવાં, આત્માને ઉપયોગ રૂપ પ્રકાશ જ્યાં પ્રગટે છે ત્યાં મેહરૂપઅંધકાર રહેતું નથી. આત્માની શુદ્ધિને ભાવ એ છે કે મેહપ્રકૃતિના તાબે ન થવું. આત્માનું જ્ઞાન થતાં સર્વસાધનના એકાંત કદાગ્રહ છૂટી જાય છે, તેમજ સાધનો વડે અપેક્ષાએ વર્તન થાય છે. આપગી, દેશસંઘ સમાજ રાજ્ય કુટુંબાદની ઉપયોગિતા જાણે છે અને તે જેટલું દેશાદિકની સેવા કરી દેશાદિનું કલ્યાણ કરી શકે છે તેટલું અન્ય કઈ કરવા શક્તિમાન થતું નથી. અજ્ઞાનીઓ સ્વાર્થ અને મેહથી અન્યાયહિંસાદિ પાપ કરતાં જરા માત્ર અચકાતા નથી. આત્મજ્ઞાનીઓની સર્વપ્રવૃત્તિ અને સર્વવિચારે છે તે ધર્મપ્રતિ ગમન કરે છે. અજ્ઞાનીઓની દયામાં અદયા છે. જ્ઞાનીઓની બાહ્યહિંસા પ્રવૃત્તિમાં બાહોસમાજની ઔપકારિક દષ્ટિએ અને આત્મપરિણામદષ્ટિએ
For Private And Personal Use Only