Patrasadupadesh Part 2

SR No.: 008630
Original Sutra Author: N/A
Author: Buddhisagar
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Publication Year: 1923
Total Pages: 568
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Spiritual
File Size: 7 MB

Page 128

૦૫
સત્તાએ આત્મા કથંચિત્ અદ્વૈત છે અને આત્માના પર્યા કથચિત્ રાગદ્વેષની પરિણતિવાળા હાવાથી દ્વૈત છે એમ સર્વ વિશ્વમાં સંસારી જીવામાં જોવું તે કથંચિતદ્વૈતાદ્વૈતવાદ છે તે સૃષ્ટિના સ્યાદ્વાદ હૃષ્ટિએ જૈનધમ દષ્ટિમાં અંતર્ભાવ થાય છે. આત્મા, સાત્વિકવૃત્તિએ વિષ્ણુ છે અને રજોગુણવૃત્તિ સહિત બ્રહ્મા છે અને તમેગુણવૃત્તિ સહિત રૂદ્ધ છે. ત્રણ વૃત્તિના ભેદે આત્માને બ્રહ્માદિનામે પાધિવાળા કહેવાતે એક રીતે કસહિત આત્માનું વન હેાવાથી તથા રેચકપૂરક કુંભક ને અનુક્રમે ૩ મહાદેવ-બ્રહ્માવિષ્ણુ નામ આપવાં તે જૈનધર્મ દૃષ્ટિએ તેના પ્રકૃતિ પ્રાણમાં અંતર્ભાવ થાય છે. પ્રકૃતિ અને પ્રાણના પુદ્ગલ દ્રવ્યમાં સમાવેશ થાય છે તેથી તે જૈનદર્શનમાં અ`તવિ પામે છે. સાંખ્યે કથેલી પુરૂષ અને પ્રકૃતિના આત્મા અને પુદ્ગલ દ્રવ્યમાં સમાવેશ થાય છે. જ્ઞાનરૂપ વિષ્ણુ-ચારિત્રરૂપ મહાદેવ અને સમ્યકત્વ દર્શનરૂપ બ્રહ્માના શુદ્ધાત્મામાં અંતર્ભાવ થવાથી જૈનધર્મ દર્શનમાં તેના અંતર્ભાવ થાય છે. સાંખ્ય અને વૈશેષિક દશનને નયેાની અપેક્ષાએ જૈનધમ દર્શનમાં અંતર્ભાવ થાય છે. આત્મા તે અલ્લા છે અને મેાહ તે શયતાન છે અને કર્મ છે તે મિત્ છે. શુદ્ધ મન તે પયગ’ખર છે. શુદ્ધ હૃદયમાં આત્માના પયગામ ઉતરે છે. આત્મારૂપ અલ્લાહના વિચારે તે વહીયા છે અને તે ડ્ડિયાનું ઝીલનાર શુદ્ધ મન તે પયગંબર છે. હૃદયરૂપ મક્કા છે તેમાં મેહમુદ્ધિ વૃત્તિયા એજ પશુએ છે તેની કુર્બાની કરવાની છે. આત્મારૂપ અલ્લામાં લયલીન થનારને પુનર્જન્મ નથી એમ આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિએ મહેામદેન ધર્મને જૈનધમાં અંતર્ભાવ અનાદિકાળથી છે. આત્મા તે પ્રભુ છે અને ભક્તિવાળું મન તે ઇશ્વરના પુત્ર ઇશુ છે. તે ધ્યાનરૂપ ફાંસીએ ચઢે છે અને મરી જાય છે પશ્ચાત્ પ્રભુ જીવને પ્રભુમય બની પુન: શુદ્ધમિસગીથે જીવન્મુક્ત દશા સુધી રહે છે એમ જાણતાં પ્રોસ્તિ દ નના નયાની અપેક્ષાએ જૈન દર્શનમાં સમાવેશ થાય છે. જડ અને બ્રહ્મની અહાર કોઈ ધર્મ નથી. નિમિત્ત કારણની અપેક્ષાએ