________________
પ્રસ્તાવના બૃહદ્ શિલ્પ શાસ્ત્રને આ પહેલે ભાગ જન સમાજ આગળ મુકું છું, એને આદર કે મલશે એ આજના કલા પ્રિય પ્રેમીએ બતાવી આપશે. અને આ પુસ્તકને ઉત્તેજન મળશે, તે મારી પાસે તૈયાર પડેલા બીજા ભાગે અનુક્રમે જનસમાજ સમક્ષ મૂકી કૃતાર્થ થઈશ.
શિલ્પ શાસ્ત્રના હસ્ત લિખીત અનેક પુસ્તકે આજે એ કલાના અજ્ઞાન જાણનારાઓ પાસે પડયા પડ્યા ઉધી ખાય છે. કેવળ અક્ષર જ્ઞાનના અભાવે એ આપણું અણમોલું ભારતિય શિલ્પ શાસ્ત્ર, છેક છેલ્લે પાટલે બેસી પરવારી ચુકવાની અણી ઉપર બેઠું છે.
માત્ર જૈન સમુદાય આજે (એને રૂઢીમાને કે ગમે તે માને) કંઈક પ્રમાણમાં એ કલાને જીવતી રાખી રહ્યા છે. પાશ્ચાત્ય પવનના સપાટામાં એ વર્ગ પણ ઘસડાતો જાય છે. એટલે “શિલ્પ શાસ્ત્રની” અનેક ખુબીએ પુસ્તકના થોથામાં જ રહેવા સજઈ હાઈ એવી બીક હેજે રહી જાય છે.
પ્રાસાદ મંડનને એક ભાગ મારા પિતાશ્રી અંબારામ વિશ્વનાથે છપાવી બહાર પાડેલ છે. તેને બીજો ભાગ છપાયા વિના રહી ગયા હોવાથી, આ પુસ્તકમાં તેને પણ સમાવેશ કરી નાખેલ છે. આ પુસ્તકમાં પ્રાસાદમંડન, આયતત્વ, ક્ષિરાણ. અપરાજીત, વાસ્તુસાર, રાજવલ્લભ, બાળબોધ, કુંડસિદ્ધી, નિર્દોષ, અને આધુનીક વિગેરે ઘણું પુસ્તકોના મત મેળવી આ પુસ્તક તૈયાર કરેલ છે.
ગુજરાત વિધાન વર્ગ આ વસ્તુ સ્થિતિ તરફ પિતાનું ધ્યાન ખેંચશે અને આપણું આ ભારતીય કલાને પ્રકાશમાં લાવવા પ્રયત્ન કરશે અને મને યોગ્ય સહાય આપશે તે હું એમને ઉપકાર માનીશ.
આવા સમયમાં, સંસ્કૃત, ગુજરાતી, કે બીજી ભાષાનું સંપૂર્ણ જ્ઞાન ન હોવા છતાં, ભાષાના અધ કચરા જ્ઞાન સાથે માત્ર એ કલાના અનુભવ આધારે આ પુસ્તક બહાર પાડવા હું લલચાયો છું.
આ પુસ્તકમાં મરહુમ ભગવાનજી તુલશીદાસ અને બીજા જે સ્નેહીભાઈઓએ મદદ કરી છે. તેમને આભાર માનવાની તક લઉ છું. સં. ૧૯૮૭ શ્રાવણ ઇ. ૧૯૩૧ ? વ્યાસજીની શેરી. વઢવાણ સીટી.
છે. જગન્નાથ અંબારામ શિપી.
"Aho Shrutgyanam
