________________
દરેક જાતિના દેવાલયના દશ દશ ભેદ છે તે બધા ભેદ વિષે ક્ષીરાણ, અપરાજીત, વાસ્તુસાર, દીપારણ, વાસ્તુમંજરી વગેરેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે. વળી પ્રાસાદની જાતિઓના અનેક લક્ષણે અભ્યાસથી ગુરૂદ્વારા જાણી શકાય છે. (પ્રાસાદની જાતિઓની સંખ્યા આપણા શિલ્પશાસ્ત્રમાંના “ વાસ્તુમંજરી નામના પુસ્તકમાં ૩૩૧૦૦૮ ની બતાવી છે.) અપરાજીતના લાખ શ્લોક છે, દીપારણના લાખ શ્લોક છે, ક્ષીરાણના લાખ શ્લોક છે, વાસક તિષના ત્રણ લાખ શ્લેક છે. ૧૫–૧૬-૧૭.
સૂત્ર (સાધન) सूत्राष्टक दृष्टि नृहस्त मौज कार्पासकं स्यादवलंब संज्ञम् । काष्टं च सृष्टयाख्यमतो विख्य मित्यष्ट सुत्राणि वदंति तज्ज्ञाः॥
અર્થ–સુ (સાધન) આઠ પ્રકારનાં કહ્યાં છે. (૧) દષ્ટિ, (૨) ગજ, (૩) મુજની દેરી, (૪) સુતરને દે રે, (૫) અવલંબ એટલે ઓળ , (૬) કાટખુણે, (૭) સાધણું એટલે રેવળ (૮) વિલેખ્ય એટલે કંપાસ વગેરે. ૧૮
૧ ૩૩૧૦૯૦૮ ની સંખ્યામાં નીચેની જાતિ સમાએલી છે અને તે જાતિઓની પણ ઘણી જાતિઓ છે. (૧) વૈરાયાદી, (૨) રૂચકાદિ, (૩) કેસરાદિ, (૪) પૂષ્યકાદિ, (૪) કુંભાદિ, (૬) પિમ્બુદિ, (૭) શ્રીધરાદિ, (૮) સુરનુરૂ, (૯) સર્વાદિ, (૧૦) મિશ્રકાદિ, (૧૧) તિલકાદિ, (૧૨) સાજરાદિ, (૧૩) વિમાનાદિ, (૧૪) મેરૂ (૧૫) ભૂમિના (૧૬) નેરૂ વિધિ, (૧૭) વિમાના, (૧૮) કાવિઠા, (૧૯ પૂર્ણભદ્રાદિ, (૨૦) ભદ્રાદિ, (૨૧) વલભિ, (૨૨) સિહાબ, (૨૩) : મરૂ, (૨૪) ભૂવનગિર, (૨૫) મહામેરૂ.
"Aho Shrutgyanam