________________
૧૯૬
પ્રકરણ ૧૫ મુ.
મકાનનાં બાંધકામ આધુનિક પદ્ધતિ.
હાલના પ્રવૃત્તિમય જમાનામાં પ્રાચીન આચાર વિચાર અને રૂઢીઓમાં ફેરફાર થતે જ જાય છે. આવા ક્રાંતિયુગમાં આપણું પ્રાચીન સ્થાપત્ય અને શિલ્પકામ જર્જરિત થતું જાય છે. વિજ્ઞાનની નવી નવી શોધે, સુખાકારી વિષે ફેરવાયલા વિચારે વિગેરેએ હાલની મકાન બાંધકામની પ્રથાને નવીનરૂપ આપ્યું છે. પ્રસ્તુત પ્રકરણમાં આધુનિક પદ્ધતિને ખ્યાલ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.
સ્થાન નિર્ણય-મકાન બાંધવા માટે ઉંચાણવાળી જગા પસંદ કરવી જોઈએ. કારણ કે નીચાણવાળી જગામાં ઘણે ભાગે ભેજ રહે છે અને તેથી મચ્છરને ઉપદ્રવ થાય છે. સ્થાન નિર્ણય કરતાં પહેલાં દસ ફુટ ઉંડે ખાડે જમીનમાં દાવો જોઈએ અને કેવી જાતની જમીન નીચે છે તે જોવું સારું છે. પથરીયા જમીન શ્રેષ્ઠ છે, પછીથી રેતાળ જમીન અને લાલ માટી વાળી જમીનને પસંદગી આપવી. કાળી માટીવાળી જમીન બનતાં સુધી પસંદ ન કરવી કારણ કે એવી જમીનમાં મકાન બાંધવાથી પાચ ઉડે ના ઓ પડે છે અને ચોમાસામાં કાળી માટી કુલવાથી અને ઉનાળામાં તાપ લાગવાથી ઉંડી ફાટે પડવાને કારણે મકાનમાં પણ ફાટે પડવાને સંભવ રહે છે.
બાંધકામ માટે કેટલી જગા કવી–હાલના તન્દુરસ્તીના નિયમને અનુસરી પ્રત્યેક મનુષ્યને કેટલી હવા (પ્રાણવાયુ) જોઈએ, એ લક્ષ્યમાં લઈ નિચેનું કેષ્ટક ધડાચું છે.
"Aho Shrutgyanam
