Page Text
________________
32
આ ચિત્રની નાના બ'ને હાથ પક્ષવચિત ' મુદ્રાએ રાખેલા છે. શરીરને પણ વધુ છે. તેણીએ સાનેરી રંગની ચુડી તથા કર્ટિસ અને પાયજામો ચિત્ર ૧૫૪ જેવા જ ૨ગના પરિધાન દેશ છે. ચિત્ર ૧૫૭, પક્ષપ્રદ્યોતક હસ્ત ૧,
સૌથી પ્રથમ કમ્મર અને મસ્તક તરફ ત્રિપતા-હુરત્ત 'ના અગ્રભાગને શખીને, પડખાની સન્મુખ તે અગ્રભાગાને યજવા તે પક્ષપ્રદ્યોતક-હસ્ત ' મનાય છે,
*
ઉપરાંત હરતને જ ઉંચા કરવા અને ચાર પ સાંગળી ઉંચી કરી ઉલટા કરવાથી તે ઘણા શોભાયમાન થાય છે, એમ કેટલાક અન્ય નાવિશારદેશનું કહેવું છે.-સ૦ ૨૦ ૧૦, ૭, પૂ૦ ૬૫૯, આ ચિત્રની નકીના અને હાથ પક્ષપ્રદ્યોતક ' મુદ્રાએ રાખેલા છે. શરીરના વજ્જુ સુવણું છે. તે એ લીલા પોપટીયા રંગની કઉંચકી, કાઢવા તથા પાયામાં ચિત્ર ૧૫૪ જેવા જ રંગના પરિોઢ વેલ છે.
ચિત્ર ૧૫૮-૫૯, ૬પક્ષ-હરતા ૧-૨
♦ હંસપક્ષ હસ્તના અને હાથ (ચિત્ર ૧૫૮) પૈકીના એક હાથ છાતીની નજીક જાય અને ખી પડખેથી વિલાયુક્ત નિર્દી પસારીને ચિત્ર ૧૫૯) લત્તારે લાંબા કરવા તેને પક્ષ-હસ્ત કહેવામાં આવે છે. મા: બીજો અથ આ પ્રમાણે અને ત્તને કરવા તેને પા-રત કર્યું છે. અહીં બીજા નાશાય એકી સાથે મને હાય લખાવવા તેને કેદ પક્ષ-હસ્ત કહે છે.-સ ૨૦ ૦ ૭, ૫૦ ૬૫૯.
ચિત્ર ૧૫૮ : આ ચિત્રની નળકીના બંને હાથ દડપક્ષ મુદ્રાએ રાખેલા છે. શરીરને પણ તમ સુવર્ણ જેવા છે. તેણીએ સાનેરી પગની સચુકી, કીરમજી રગની ડીઝાઇનવાળા બુલાખી રંગનું ટિનમ તા કાળા રંગની ડીઝાઇનના ઘેરા લીલા રંગના પાયામાં પરિધાન કરેલ છે.
ચિત્ર ૧૫૯ : આ ચિત્રની નકીના અને હાથ · દક્ષ મુદ્રાએ રાખેલા છે. શરીરના વ સુવર્ણ છે. તેણીએ સફેદ રાની કબુી, ટિમ તથા પર્યજામા ચિત્ર ૧પ૮ જેવા જ રબના પરિધાન કરૅશ છે. ચિત્ર ૧૬૦-૧૬૧ ગરુડપક્ષ (હરત) રુપ ૧-૨
કાલથી થોડાક બીલો, કમ્મર ઉપર ઉપ રાખેલા નિષ્ઠા (શંસા) પર જતા બંને પતાક હસ્તી ગરુડપક્ષ ભરત કહે છે હું જ ચિત્ર ૧૬૦, અન્ય મતે બંને વિપતા-હસ્ત મૈં ઉપર પ્રમાણે રાખવા તેને ‘ ગરુડપક્ષ-હસ્ત' કહે છે (જુએ ચિત્ર ૧૬૧ )
પરંતુ નાચશાસના ભાર્થ ીતા ભરતમુનિનેં આ મત નથી.-સં- ૨૦ અર ૭,૫૦ ૬૬, ચિત્ર ૧૬૦ : આ ચિત્રની નત'કીના બને થપક્ષ મુકીએ રાખેલા છે. શરીરના વ સુવર્ણ જેવા છે. તેઓએ સોનેરી રગની ચુકી, સફેદ ૨ની ડીઝાઇનવાળા લીલા વાપીમાં રંગનું ર્ટિનસ તથા કીરમન બની ડીઝાઈનવાળા ગુલાબી રંગના પાયજામા પિરાન કરેલ છે.
ચિત્ર ૧૬૧ : આ ચિત્રની નકીના અને હાથ ગરુડપક્ષ' મુદ્રાએ રાખેલા છે. શરીરને! વર્ણ ;; કમળના ફૂલ જેવા છે, તેણીએ કાળા રગની ડીઝાઈનવાળા સફેદ રંગની ઠંડી, લાલ રંગની ડીઝાઇનવાળા કૅસરી રંગનું ટિયા તથા કાળ રગની ડીઝાઇનવાળા કરા લીલા રંગના પાયામાં પિાન કરેલ છે.
ચિત્ર ૧૬૨ થી ૧૬૬ ઉરામલી (ઉભડલી ) રુપ ૧ થી ૫
કુરુ પ્રદેશની પાસે રાખેલા અને હાથને ચિત્ર ૧૬૨) ધીમેધીમે પાછા લઈ જવા પૂર્વક, પાતપાતાની ખાજુએ લાવીને, લલાટ પ્રદેશ લાવવા (ચિત્ર ૧૬૭) અને ચક્રાકારે ભમાવીને (ચિત્ર ૧૬૪) સારવા તેને ઉર્ધ્વમ*ડલી-હસ્ત “હે છે, (ચિત્ર ૧૬૫) [આ કેટલાકને મત છે.
"Aho Shrutgyanam"
| SR No. | 008470 |
| Book Title | Sangit Natya Rupavali |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vidya Sarabhai Nawab |
| Publisher | Sarabhai Manilal Nawab |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 194 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Literature |
| File Size | 15 MB |