Page Text
________________
श्रीतिलकमञ्जरीकथासारः
प्रणेता-पन्याससुशीलविजयो गणिः [क्रमशः]तत्रासिकक्रियाकलापेन दिवसमवसाय्य सायमन्तःपुरं गत्वा मदिरावत्या समं विहितप्रेमपूर्णालापो भोजनोत्तरं तया सह सुव्वाप क्षमापः । स्वल्पावशिष्टायां रात्रौ च गगनतलादवतीर्य रजतगिरिशिखरमध्यासीनायाः श्वेतवस्त्रमाल्यानुलेपनालङ्कारवत्या मदिरावत्याः कुचकलशारोपितशुण्डादण्डेनाकृष्याकृष्य स्तन्य पिबन्तमैरावतहस्तिनं स्वप्ने दृष्ट्वा सहर्षमुत्थाय प्रथमप्रबुद्धां मदिरावती स्वप्नमुपन्यास्थत् , सापि पावनतेन शिरसा सावधानमनौषीत् । तदनु नातिबहुषु दिवसेष्ववसितेषु गर्भमाधाय नवसु मासेष्वतीतेषु शुभतमेऽहनि शुभमुहूर्ते यथायथमुच्चस्थानमधिष्ठितैः शुभग्रहैरवेक्षिते शुभलग्ने लमशुद्धिदर्शनकौतुकादिवोर्ध्वमुख्या होरायामतिकमनीयाकृति तनयमजनयत् ।
जनिते च तस्मिन् प्रमुदितविप्रजनजयजयध्वनिभिरुदुरो भूरिभेरीशङ्खझलरीमुरजपटहपटुनिनादपूरितदिगन्तरोऽन्तःपुरपौरनारीवृन्दनृत्यगीतगर्भबन्धुरो महानुत्सवः समजनि । समुपस्थिते च दशमेऽहनि देवद्विजसुहृद्वन्धुवर्गमभिवन्द्य स्वमदृष्टैरावतवाचकहरिशब्दपूर्वाधक स्वनामोत्तरार्धवाहनशब्दोत्तरार्धक मेघशब्दपर्यायहरिघटितसमुदायवृत्त्या स्वनामसमानार्थकं च हरिवाहन इति तस्य शिशो म चकार ।
तस्य धात्रीभिरनुपलमुपलालनापालनाभ्यामुपचर्यमाणस्य समग्रायुर्वेदविद्भिर्मनविद्भिश्च प्रतिक्षणं प्रतिक्रियमाणस्य ससम्नमाभिरन्तःपुराङ्गनाभिः सततमाहूय दृढमालिङ्गयमानस्यान्तःपुर एव पञ्चसु वर्षेषु व्यतीतेषु, समवतीर्णे च षठेऽन्दे मध्येराजकुलमेव कल्पितकमनीयविद्यालयो नृपतिरखिलशास्त्रपारावारपारीणान् निसर्गतः सन्मार्गोपासकान् श्रमक्रमाभ्यामनुशासकानाचार्यान् संगृह्य शुभदिनमुहूत्ते निर्वर्तितगृह्यसूत्रोक्तसर्वेतिकर्तव्यस्तेभ्य उपनिन्ये । तेभ्यश्चासौ चतुर्दशापि विद्यास्थानानि सह सर्वाभिरुपविद्याभिर्विदाञ्चकार, चित्रकर्मणि वीणावाद्यादिकलाकर्मणि च नितरां नैपुण्यमवाप।।
एवमतिक्रान्ते षोडशेऽब्दे स्वभवनमानीय निर्वर्तितग्रहप्रवेशमङ्गलश्चास्य कृते मनोरम कुमारभवनं चकार, प्रेषयामास चाधिगताशेषशास्त्रास्त्रविद्य परिणततारुण्यलक्ष्मीपूर्णसर्वाङ्ग निरवयं हरिवाहनं यौवराज्येऽभिषेक्तुकामस्तत्साहाय्यार्थमवनीपतिकुमारमन्वेष्टुमवनिमण्डलमभितः प्रेष्यजनान् ।
एकदा च प्रभातबेलायामेव सभामण्डपमध्यासीनं नृपमेघवाहनमागत्य "दक्षिणजनपदाधिपतेर्वज्रायुधस्य प्रीतिपात्रं विजयवेगनामा प्रधानपुरुषः श्रीमन्तं द्रष्टुमुत्कण्ठितो द्वारि तिष्ठति" इति चित्रकनकवेत्रलताभिधा प्रतीहारी सविनयं व्यजिज्ञपत् । नृपोऽपि स्मारं स्मारमङ्गुलीयकप्रेषणवृत्तान्त प्रवेशयेति सादरमादिक्षत् । तदनु सबेगमागत्य कृताभिवादनं विजयवेगमन्तिकोपनीतासने सनेहमुपवेश्य भूमण्डलाप्रतिहतायुधस्य वज्रायुधस्य कुशलमप्राक्षीत् । विजयवेगोऽपि तदीयकुशलेन सार्क तत्कृतप्रणाममावेद्य "भवप्रेषितदिव्याङ्गुलीयस्य महिना निर्जिताखिलदाक्षिणात्यक्षोणीपतिना तेन परावर्तितं तदद्य मयाऽनवयमणिमयाभरणैः सह समग्ररनकोशाध्यक्षाय महोदधये ससाक्षिकं प्रत्यर्पितम्" इत्यवोचत् । तदनु राज्ञा सगरेऽङ्गुलीयककृतोपकारं सविस्तारं पृष्टो विजयवेगो जगाद____ "देव! परुदुपरतासूपचितकृषीबलहर्षासु वर्षासु पच्यमानकलमकपिलकेदारकमनीयकान्तिमये शरत्समये सेनापतिरसौ कुसुमशेखरसंज्ञकं स्वरिपुमवनीपतिमभियियासुः कुण्डिनपुरात् काञ्चीनगरीमागस्य कटकं सच्यवीविशत् । तदधगत्यापि सगर्वजनशिरःशेखरः कुसुमशेखरस्तमाश्रयितुमसहमानो दुर्बलतया च योद्धमनीहमानः कालयापनमेव कल्याणकरमवधार्य काझ्या शिल्पशास्त्रोक्तदिशा दुर्गस्थानमुपकल्प्य तत्रात्मानं रक्षन् संगृहीतसमग्रसंग्रामोपकरणः समरसाहाय्याय सन्निहितनुपानुसन्धानाय
AM
| SR No. | 008456 |
| Book Title | Tilakamanjiri Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dhanpal Mahakavi, Shantyasuri, Lavanyasuri |
| Publisher | Vijaylavanyasurishwar Gyanmandir Botad |
| Publication Year | |
| Total Pages | 190 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 6 MB |