________________
क्षीरार्णव अ. - ११६ क्रमांक अ. - १८
आठ गूढ मंडपके नाम कहते है । १ वर्धमान (चोरस ) २ स्वस्तिक ( भद्र युक्त ) ३ गरूड ( प्रतिरथ युक्त ) ४ सुरनंदन ( प्रभद्रवाला ५ सर्वतोभद्र ( कोणीका युक्त कोना करना । ) ६ कैलास ( अधिक भद्रवाला = मुखभद्र युक्त ) ७ इंद्रनील ( दो प्रतिरथवाला ) ८ रत्न संभव ( तीन प्रतिरथवाला ) इस तरह आठ गूढ मंडपके नाम जानना । उन गूढ मंडपोंको ग्रासादके स्वरूप जैसे पीठ ister जैसे थरों करना । वैसे मंडपोंको एक सन्मुख द्वार अगर तीन बाजु द्वारों करनेसे ये कामनाओंको देते हैं। आगेके द्वारको एक और बाई दाहिनी तरफके मंडपके द्वारोंके आगे चौकियाँ करना । ५१-५२-५३. ( इनके स्वरूपों दीपार्णव और अपराजित में दिये हैं । )
२३३
यथाक्रमम् ।
वृक्षराजसु ॥ ५४ ॥ स्तथैव च ।
अतः परं प्रवक्ष्यामि मंडपानां नामस्वरूपं मानं च प्रयुक्तं शिवनाद हरिनादो ब्रह्मनाद रविनादो सिंहनादः षष्टको शिवनादा षण्मंडपा द्विसार्द्धा सर्वदेवेषु कर्तव्या स्व नाम्ना च विशेषतः ॥ ५६ ॥ मध्य स्तंभाष्टके गडदी तोरणानि प्रदक्षिण । रथयुक्ताश्च प्रासादा वेदियुक्ताश्च मंडपाः ॥ ५७ ॥
मेघनादकः ॥ ५५ ॥ सयभूमिका ।
५.
હવે હુ છ મહામ પેાનાં નામ ક્રમથી કહુ છું. જે વૃક્ષાવમાં તેના માન અને સ્વરૂપો કહેલાં છે. ૧. શિવનાદ ૨. રિનાદ ૩. બ્રહ્મનાદ ૪. રિવના સિહુનાદ ૬. મેઘનાદ એમ છ મહામડા જાણવા. આ શિવનાદાદિ છ મહામ પે। જાણવા. આ શિવનાદાદિ છ મડપેા અઢી કે ત્રણ ભૂમિ ઉડ્ડયના વિશેષ કરીને કરવા. (તેથી પણ ઊંચા થાય છે.) આ મડપેા સર્વ દેવેશને કરવા પરંતુ વિશેષ કરી જેના જેવા નામના દેવાને કરવા. તે પ્રાસાદની જેમ ભદ્રસ્થાદિ અંગવાળા (ખુલ્લા મ`ડપ) કરવા. આ મંડપને પ્રાસાદના જેવુ પીઢ કરી તે પર વેદિકા કક્ષાસનયુક્ત ખુલ્લા સ્ત ંભો પણ કરી શકાય. મ`ડપના મધ્યના
(१९) मेखादि मंडप के स्वरूप और उनके सामान्य स्वरूपों अपराजित सूत्र १८८ में कहे हैं । अनके सिवा सून १८६ में पुष्पकादि सत्तास मंडपों लक्षणके साथ दिये हैं । सूत्र १८७ में वर्धमानादि आठ गूढमंडपों, तथा मुभद्रादि त्रिक बारह मंडपों सूत्र १८८ में प्राग्रीक आदि षोडश मंडप सुरालय ५ मंडपों यज्ञार्थ ५ मंडपों, सभा मंड५, राजभूषणार्थं ५, नृपभोजनार्थ ५ अस तरह पच्चीस मंडपों स्तंभ संख्या के साथ कहे हैं। उपरांत नंदनादि आठ मंडपों भी कहे हैं ।