________________
૧૬
આવ્યા છો?' આ વાત પૂરી થાય તે પહેલાં જ આ બે માણસો કાળુભાઈ પટેલ પર ધારિયા વડે તૂટી પડ્યા. આથી હું એકદમ ગભરાઈ ગયો... મારું મગજ આ બધું જોઈ ગાંડા જેવું થઈ ગયું હતું. ઊલટ તપાસમાં તેઓ કહે છે: “મારી આંખોમાંથી મેઘાડંબર વહેતા હતા.”
જે માણસ આવી સ્થિતિમાં હોય અને પહેલી જ વાર આવું દૃશ્ય નજરે જોયેલ હોય તો તે આંખે ન ઓળખી શકે તે બનવા જોગ નથી? શ્રી મહારાજ પણ આ આરોપીઓ સાથે રૂબરૂ એકરાર વખતે વાત કરવા છતાં, ઓળખી ન શક્યા. મારો તો પોણા બે વર્ષથી પરિચય હતો, એટલે હું તો ઓળખી જ શકું. પણ આ માણસે જે સાંભળ્યું તે સાંભળેલા શબ્દો આ ઈસમો સિવાય બીજા કોને લાગુ પડે છે ? આ પ્રત્યક્ષ પુરાવો કેમ નહિ ? ચાલો બધી વાતને જવા દઈએ, તોય ધારિયાં અને કપડાં આ જ આરોપીઓએ પોલીસ, શ્રી મહારાજ અને પંચ સમક્ષ, ઓળખાવ્યાં. એટલો આધાર જ બસ નથી ?
કોર્ટમાં માત્ર અવળી દલીલબાજીથી પૈસા ખાતર ગુનેગારોને નિર્દોષ બનાવનારા વકીલોએ અને ન્યાય અને સત્યના આત્માને બદલે અવળી દલીલબાજીથી કહેવાતા કાયદાને મહત્ત્વ આપનારા ન્યાયાધીશોએ પોતાની ગંભીર જવાબદારી અને સમાજના પ્રત્યાઘાતોનો દીર્ઘદૃષ્ટિથી વિચાર કરવો જોઈએ. અહીં આટલો નિર્દેશ બસ થશે.
સરકાર, પ્રજા, તટસ્થ વકીલો, જૂરી વગેરે આ અંગે અને હવે પછીના આવા કેસોમાં શું કરવું તે આટલા ઉપરથી સમજી લેશે એવી આશા રાખું છું. વિશ્વવાત્સલ્ય : ૧-૧-૧૯૫૧
સંતબાલ'
(૪) કાળુ પટેલ ખૂનકેસ ધોળીના વતની અને કોંગ્રેસ કાર્યકર શ્રી કાળુ પટેલનું ગૂંદી મુકામે ખૂન થયું અને અમદાવાદની સેશન કોર્ટની શાખામાં તેમનો કેસ ચાલ્યો. પરિણામ જાહેર થયા પછી અખબારી પરિષદ સમક્ષ મેં જે મંતવ્યો જાહેર કર્યા એ પરત્વે પત્રકારો, વકીલો, પંડિતોથી માંડીને નાનાં નાનાં નિર્દોષ બાળકો લગી અમદાવાદનાં અને બહારનાં શહેરી અને ગામડિયાઓએ જે જાહેર ને ખાનગી ચર્ચા ચલાવી, પત્રો લખ્યા તેનો સમગ્ર સાર આપી આ કટારોમાં એની નોંધની તક લઉં છું. જે વાચક વર્ગને ખાસ ઉપયોગી થઈ પડશે, તેમ માનું છું.
એક વયોવૃદ્ધ જાણીતા બૅરિસ્ટરે કહ્યું : “મેં પાંત્રીસ વર્ષ લગી વકીલાતનો
ન્યાયનું નાટક