________________
vada] Nihvaravāda
: 167: sected tail of a house-lizard,” “You have done a good deed by defeating hiin" said the preceptor, (but), then, why did you not declare that this principle of the third category (of) no-jiva was not acceptible to us? Even now, you may go to the Royal Assembly, and declare that, "That is not our principle, but (that was resorted to by me only temporarily ) in order to defy his talents, and bring down (his pride )." When persuaded by the preceptor in niany such ways, Rohagupta said "How (can you call it) a bad principle? What harm is there if we take a particular part of a living being to be No-jiva or slightly animate? (2455-2459).
टीका-१६०-१६१-१६२-१६३-१६४ व्याख्या-पोट्टशालपरिव्राजकं जित्वा गुरुचरणमूलमागत्य रोहगुप्तोऽपरनाम्ना तु षडुलूको भणति-स परिव्राजकाधमः समस्तनृपसभामध्ये यथा वादे मया विजितस्तथा शृणुत यूयं कथयामीति । तदेवाह-राशिद्वयगृहीतपक्षः स परिव्राजको मया वादे विजित इति प्राक्तनेन संबन्धः । किं कृत्वा ? इत्याह-तृतीयं जीवराशिमादाय पक्षीकृत्य । कुतो दृष्टान्तादसौ पक्षीकृत्य ? इत्याह-गृहकोलिकादीनां पुच्छमेव छिन्नत्वाच्छेदस्तदुदाहरणतस्तदृष्टान्तादित्यर्थः । एवं रोहगुप्तेनाभिहिते गुरुर्भणति-सुष्टु कृतं त्वया यदसौ जितः, किन्तु तत्रोत्तिष्ठता त्वया किमेतद् नाभिहितम् १ । किम् ? इत्याह-तृतीयो नोजीवराशिरत्ययं "णे ति" नोऽस्माकमपसिद्धान्तः जीवाऽजीवलक्षणराशिद्वयस्यैवाऽस्मसिद्धान्तेऽभिहितत्वादिति । तस्मादेवं गतेऽप्येतावत्यपि गत इत्यर्थः, तत्र परिषन्मध्ये गत्वा भण प्रतिपादय "नायं णे ति" नोऽस्माकं नायं सिद्धान्तः, किन्तु स परिव्राजकस्तबुद्धिं परिभूय तिरस्कृत्य शमित उपशमं नीतो दर्प त्याजित इत्यर्थः । एवं बहुशोऽनेकधा गुरुणा भण्यमानः स रोहगुप्तः प्रतिभणति प्रत्युत्तरयति-आचार्य ? किमयमपसिद्धान्तः ? । यदि हि नोजीवलक्षण तृतीयराश्यभ्युपगमे कोऽपि दोषः स्यात् तदा स्यादयमपसिद्धान्तः, न चैतदस्ति । कुतः १ इत्याह-यदि नाम गृहकोलिकापुच्छादिजीवदेशो नोजीव भवेत्-नोजीवत्वेनाभ्युपगम्येत, तर्हि को दोषःस्यात् ? न कमपि दोषमत्र पश्याम इत्यर्थः । ततःकिमित्यपसिद्धान्तत्वे दोषपहिराथं पुनमा तत्र प्रेषयसि ? इति भावः॥ २४५५।।२४५६॥२४५७॥२४५८॥२४५९॥
D. C. Having defeated the parivrajaka known as Pottasala,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org