________________
ભાવનાબાધ
:
$
વિશેષાર્થ : લક્મી વીજળી જેવી છે. વીજળીને ઝબકારા જેમ થઈને એલવાઇ જાય છે, તેમ લક્ષ્મી આવીને ચાલી જાય છે. અધિકાર પતંગના રંગ જેવા છે. પતંગના રંગ જેમ ચાર દિવસની ચટકી છે, તેમ અધિકાર માત્ર થોડા કાળ રહી હાથમાંથી તે રહે છે. આયુષ્ય પાણીનાં માજાં જેવું છે. પાણીના હિલેાળેા આવ્યો કે ગયા તેમ જન્મ પામ્યા અને એક દેહમાં રહ્યા કે ન રહ્યા ત્યાં ખીજા દેહમાં પડવું પડે છે. કામભાગ આકાશમાં ઉત્પન્ન થતા ઇંદ્રના ધનુષ્ય જેવા છે. જેમ ઇંદ્રધનુષ્ય વર્ષાકાળમાં થઈને ક્ષણવારમાં લય થઈ જાય છે, તેમ યૌવનમાં કામના વિકાર ફળીભૂત થઈ જરાવયમાં જતા રહે છે; ટૂંકામાં હે જીવ! એ સઘળી વસ્તુએના સંબંધ ક્ષણભર છે; એમાં પ્રેમબંધનની સાંકળે અંધાઈને શું રાચવું ? તાત્પર્ય એ સઘળાં ચપળ અને વિનાશી છે, તું અખંડ અને અવિનાશી છે; માટે તારા જેવી નિત્ય વસ્તુને પ્રાપ્ત કર !
૧૦
ભિખારીના ખેદ
દૃષ્ટાંત :—એ અનિત્ય અને સ્વપ્રવત્ સુખ પર એક દૃષ્ટાંત કહીએ છીએ. એક પામર ભિખારી જંગલમાં ભટકતા હતા, ત્યાં તેને ભૂખ લાગી, એટલે તે બિચારા લથડિયાં ખાતા ખાતા એક નગરમાં એક સામાન્ય મનુષ્યને ઘેર પહેાંચ્યા; ત્યાં જઈને તેણે અનેક પ્રકારની આજીજી કરી; તેના કાલાવાલાથી કરુણાર્દ્ર થઈ તે ગૃહપતિની સ્ત્રીએ તેને ઘરમાંથી જમતાં વધેલું મિષ્ટાન્ન ભાજન આણી આપ્યું. એવું ભાજન મળવાથી ભિખારી ખહુ આનંદ પામતા પામતા
