________________
મેાક્ષમાળા
આવશ્યક
એનું ‘આવશ્યક’ એવું પણ નામ છે. એટલે અવશ્ય કરીને કરવા યાગ્ય; એ સત્ય છે. તે વડે આત્માની મલિનતા ખસે છે, માટે અવશ્ય કરવા યાગ્ય જ છે.
૧૩૭
સાયંકાળે જે પ્રતિક્રમણ કરવામાં આવે છે તેનું નામ દેવસીય પડિક્કમણું એટલે દિવસ સંબંધી પાપનો પશ્ચાત્તાપ; અને રાત્રિના પાછલા ભાગમાં જે પ્રતિક્રમણ કરવામાં આવે છે તે રાઈ પડિક્કમણું કહેવાય છે. દેવસીય અને રાઈ એ પ્રાકૃત ભાષાના શબ્દો છે. પખવાડિયે કરવાનું પ્રતિક્રમણ તે પાક્ષિક અને સંવત્સરે કરવાનું તે સાંવત્સરિક કહેવાય છે. સત્પુરુષોએ યાજનાથી ખાંધેલે એ સુંદર નિયમ છે.
$
કેટલાક સામાન્ય બુદ્ધિમાના એમ કહે છે કે દિવસ અને રાત્રિનું સવારે પ્રાયશ્ચિત્તરૂપ પ્રતિક્રમણ કર્યું હાય તા કંઈ ખોટું નથી, પરંતુ એ કહેવું પ્રમાણિક નથી. રાત્રિએ અકસ્માત્ અમુક કારણુ કે કાળધર્મ થઈ પડે તે દિવસ સંબંધી પણ રહી જાય.
પ્રતિક્રમણુસૂત્રની યાજના બહુ સુંદર છે. એનાં મૂળ તત્ત્વ બહુ ઉત્તમ છે. જેમ બને તેમ પ્રતિક્રમણ ધીરજથી, સમજાય એવી ભાષાથી, શાંતિથી, મનની અને યત્નાપૂર્વક કરવું.
એકાગ્રતાથી
શિક્ષાપાઠ ૪૧. ભિખારીના ખેદ—ભાગ ૧
એક પામર ભિખારી જંગલમાં ભટકતા હતા. ત્યાં તેને ભૂખ લાગી એટલે તે બિચારા લડથડિયાં ખાતા ખાતા એક નગરમાં એક સામાન્ય મનુષ્યને ઘેર પહોંચ્યા. ત્યાં
