________________
મોક્ષમાળા પરોપકાર અને સમતામાં રહી છે. લક્ષ્મી ઈ. એ તે કર્મમહત્તા છે. એમ છતાં લક્ષ્મીથી શાણું પુરુષે દાન દે છે. ઉત્તમ વિદ્યાશાળાઓ સ્થાપી પરદુઃખભંજન થાય છે.
એક સ્ત્રીથી કરીને તેમાં માત્ર વૃત્તિ રેકી પરસ્ત્રી તરફ પુત્રીભાવથી જુએ છે. કુટુંબ વડે કરીને અમુક સમુદાયનું હિતકામ કરે છે. પુત્ર વડે તેને સંસારભાર આપી પિતે ધર્મમાર્ગમાં પ્રવેશ કરે છે. અધિકારથી ડહાપણ વડે આચરણ કરી રાજાપ્રજા બનેનું હિત કરી ધર્મનીતિને પ્રકાશ કરે છે. એમ કરવાથી કેટલીક ખરી મહત્તા પમાય છે; છતાં એ મહત્તા ચોક્કસ નથી. મરણભય માથે રહ્યો છે. ધારણું ધરી રહે છે. જેલી પેજના કે વિવેક વખતે હદયમાંથી જાતે રહે એવી સંસારમહિની છે; એથી આપણે એમ નિ સંશય સમજવું કે સત્યવચન, દયા, ક્ષમા, બ્રહ્મચર્ય અને સમતા જેવી આત્મમહત્તા કોઈ સ્થળે નથી. શુદ્ધ પંચ મહાવ્રતધારી ભિક્ષુકે જે રિદ્ધિ અને મહત્તા મેળવી છે તે બ્રહ્મદત્ત જેવા ચક્રવર્તીએ લમી, કુટુંબ, પુત્ર કે અધિકારથી મેળવી નથી, એમ મારું માનવું છે !
શિક્ષાપાઠ ૧૭. બાહુબળ
બાહુબળ એટલે પિતાની ભુજાનું બળ એમ અહીં અર્થ કરવાને નથી; કારણ બાહુબળ નામના મહાપુરુષનું આ એક નાનું પણ અદ્દભુત ચરિત્ર છે.
બાષભદેવજી ભગવાન સર્વસંગ પરિત્યાગ કરી ભરત, દિ. આ પાઠા ૦–૧. “એક પરણેલી સ્ત્રીમાં જન્મ
