________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પ્રણીત
ભાવનાબોધ
(દ્વાદશાનુપ્રેક્ષાસ્વરૂપદર્શન )
ઉપેાઘાત ખરુ સુખ શામાં છે ?
ગમે તેવા તુચ્છ વિષયમાં પ્રવેશ છતાં ઉજ્જ્વળ આત્માઓને સ્વતઃવેગ વૈરાગ્યમાં ઝંપલાવું એ છે. માહ્ય દૃષ્ટિથી જ્યાં સુધી ઉજ્જવળ આત્માએ સંસારના માયિક પ્રપંચમાં દર્શન દે છે ત્યાં સુધી, તે કથનની સિદ્ધતા ક્વચિત્ દુર્લભ છે; તાપણુ સૂક્ષ્મ દૃષ્ટિથી અવલેાકન કરતાં એ કથનનું પ્રમાણુ કેવળ સુલભ છે, એ નિઃસંશય છે.
એક નાનામાં નાના જંતુથી કરીને એક મદોન્મત્ત હાથી સુધીનાં સઘળાં પ્રાણીઓ, માનવીએ અને દેવદાનવીએ એ સઘળાંની સ્વાભાવિક ઇચ્છા સુખ અને આનંદ પ્રાપ્ત કરવામાં છે. એથી કરીને તે તેના ઉદ્યોગમાં ગૂંથાયા રહે છે; પરંતુ વિવેકબુદ્ધિના ઉદય વિના તેમાં તે વિભ્રમ પામે છે. તેઓ સંસારમાં નાના પ્રકારનાં સુખના આરોપ કરે છે. અતિ અવલેાકનથી એમ સિદ્ધ છે કે તે આરાપ વૃથા છે. એ આરેપને અનારેપ કરવાવાળાં વિરલાં માનવીએ
૧
