SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 70
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ तृतीयो व्यवहारतरङ्गः [मूल] भवेद् गृहस्थः सततं नरः सद्व्यवहारवान्। चतुर्वर्गफलं तस्य करस्थमिव लक्ष्यते॥१९९॥(३.५) (अन्वयः) (यः) गृहस्थः नरः सततं सद्व्यवहारवान् भवेत् तस्य चतुर्वर्गफलं करस्थमिव लक्ष्यते । (अर्थः) [मूल] देवे च दैवज्ञे तीर्थे चैव भिषग्वरे । यथा भवति विश्वासस्तथा फलमवाप्नुयात् ॥ २००॥(३.६) (अन्वयः) गुरौ, देवे, दैवज्ञे, तीर्थे चैव भिषग्वरे, यथा विश्वासो भवति फलं तथा अवाप्नुयात्। (अर्थः) [मूल] जो मनुष्य गृहस्थ हमेशा अच्छे व्यवहार से युक्त होता है उसका चतुर्वर्ग फल (धर्म-अर्थ-काम-मोक्ष) करतल के ऊपर ही है ऐसा दर्शित होता है। गुरु, देव, ज्योतिषी, तीर्थ और श्रेष्ठ वैद्य में जितना विश्वास होता है उतने हि फल की प्राप्ति होती है। आचारे व्यवहारे च व्यवसाये सभासु च। सत्येनापि न कुर्वीत शपथं गौरवापहम् ॥२०१॥ (३.७) (अन्वयः) आचारे व्यवहारे च व्यवसाये सभासु च, सत्येनापि गौरवापहं शपथं न कुर्वीत (अर्थः) [मूल] ३९ आचरण, व्यवहार, व्यवसाय और सभा में, सत्य होते हुए भी गौरव का नाश करनेवाली शपथ नहीं लेनी चाहिए। कुर्वन् कुव्यवहारं यो दृष्टः पूर्वं पतन्नधः । पुनस्तेन न कर्तव्यो व्यवहारः सुधीमता ॥ २०२॥ (३.८) (अन्वयः) यो कुव्यवहारं कुर्वन् यो पूर्वं अधः पतन् दृष्टः तेन (सह) सुधीमता पुनः व्यवहारो न कर्तव्यो । दुष्ट व्यवहार करते हुए जिसका अधःपतन पहले देखा गया हो ऐसे मनुष्य के साथ बुद्धिमान् (मनुष्य) को फिर से व्यवहार नहि करना चाहिए। (अर्थः) [मूल] महता तद्वचो वाच्यं शक्यते कर्तुमेव यत् । नावर्षन् जलदो जातु दर्शयत्युत्तरोन्नतिम्॥२०३॥(३.९) (अन्वयः) महता तद्वचो वाच्यं यत् कर्तुमेव शक्यते, अवर्षन् जलद उत्तरोन्नतिं न जातु दर्शयति। (अर्थः) महान लोगों को वही वचन बोलने चाहिए जो पूरे हो सके। पानी न बरसाने वाला बादल कभी उत्तर उन्नति को नही दिखाता है। [मूल] देशकालप्रभावानां तत्त्वं विज्ञाय सर्वदा । योजनीयानि कार्याणि सर्वाण्यपि सुबुद्धिभिः ॥ २०४॥(३.१०) (अन्वयः) सुबुद्धिभिः सर्वदा देशकालप्रभावानां तत्त्वं विज्ञाय सर्वाण्यपि कार्याणि योजनीयानि । १. अयं श्लोकः हस्तप्रतिषु न दृश्यते-को२०००८, को१५९३२, ओ २८७८
SR No.007785
Book TitleBuddhisagar
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSangramsinh Soni
PublisherShrutbhuvan Sansodhan Kendra
Publication Year2016
Total Pages130
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size4 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy