________________
३०
બ્રાહ્મણવાડા
વીરજીની દેરીઃ—
વીરવાડાના દરવાજાની બહારસિરાહી સજ્જન રાડની નવી પાકી સડક નીકળી છે, તેની પાસે જ એક નાનું તળાવ છે, તેના કાંઠા ઉપર એક સ્થાન ( દેરી ) અનેલ છે, તે વીરજીની દેરી” એ નામથી લેાકેામાં પ્રસિદ્ધ છે. દેરીમાં વીરજીની સ્થાપના છે. તે સિવાય બીજી ઘેાડેસ્વારવાળી ઘણી આકૃતિઓ ત્યાં રાખેલી છે. આ ‘ વીરજી ’ તે ઘણું કરીને શ્રી · મણિભદ્ર વીર ’ હશે અને તેથી જ આ સ્થાન · વીરજીની દેરી ’ તરીકે પ્રસિદ્ધ થયું હશે. આ સ્થાન શ્રીબામણવાડના કારખાનાને તાબે છે. દેખરેખ અને પૂજા પણ શ્રીખામણવાડજી કારખાના તરફથી જ થાય છે.
'
,
6
મેળાઃ—
અહીં શ્રી બામણવાડજીના નિમિત્તે એક ફાગણ માસમાં અને બીજો ભાદરવા માસમાં એમ એ મોટા સાવજનિક મેળા ભરાય છે. તેમાંના પહેલા ફાગણ શુદ્ધિ ૧૧ થી ૧૫ સુધીના બહુ જ મોટા મેળા ભરાય છે. ૧`વેપારીઓના માલ તેા પંદર દિવસ પહેલાંથી આવવા શરૂ થઇ જાય છે. સિરાહી સ્ટેટ તર
૧૫ ‘સોહી રાજ્યા કૃતિહાસમાં લખ્યુ છે કેઃ— ‘રાજપુતાના—માળવા’ રેલ્વે નીકળ્યા પહેલાં આ મેળેા બહુ મોટા ભરાતા હતા. સેા સે ગાઉથી માલ વેચવા—ખરીદવા લાકા આવતા. બરાબર પંદર દિવસ મેળેા ચાલુ રહેતા. લગભગ દસ દસ હજાર માણસા એકઠાં થતાં, રાજ્ય તરફથી ચાકીના અાખસ્ત સારા રહેતા હતા. વગેરે.