________________
તેથી પ્રભાતમાંરાયસીશાહ શેઠ સાથે મળીને તેમણે એ ઠરાવ કર્યો છે, જે રાજ્યમાં પ્રજા૫ર આવો જુલમ હેય ત્યાં આપણે રહેવું લાયક નથી; માટે આપણે આજેજ અહિંથી ઉપડીને કચ્છમાં જવું. તે સમયે રાયસીશાહે પણ તે વાત કબુલ કરી, અને જ્યારે વર્ધમાનશાહે ત્યાંથી નીકળી કચ્છ તરફ પ્રયાણ કરવા માંડ્યું ત્યારે રાયસીશાહે કહ્યું કે, હાલ તો મારાથી આવી શકાશે નહીં. પછી વર્ધમાનશાહે તે ત્યાંથી પ્રયાણ કર્યું, તથા તેમની સાથે ઓશવાળના સાડાસાત હજાર માણસે પણ જામનગર છોડીને કઈ તરફ રવાના થયા; તે સઘળા માણસેનું બારાકી વિગેરે સર્વ ખર્ચ વર્ધમાનશાહે આપવું કબુલ કર્યું હતું. એવી રીતે જામનગરથી પ્રયાણ કરીને વર્ધમાનશાહ બાર ગાઉ ઉપર આવેલા ધ્રોળમુકામે પહોંચ્યા. ત્યારે મહારાજા જામસાહેબને તે વાતની ખબર પડી; તેથી તેમણે પોતાના માણસોને વર્ધમાનશાહને પાછા બેકાવવા માટે ધ્રોળ મોકલ્યા. પરંતુ વર્ધમાનશાહ જ્યારે પાછા ન વળ્યા, ત્યારે જામસાહેબખાતે ધ્રાળ પધાયાં; અને આવી રીતે એકાએક પ્રયાણ કરીને કરવાનું તેમને કારણ પૂછ્યું, ત્યારે વર્ધમાનશાહે પણ હકીક્તબની હતી તેનિવેદન કરીકે, હું આપની તિજોરી રાખું છું, જેમાં આપની ફક્ત પાંચદશહજરકેરીની
જ રકમ મારે ત્યાં બાલા હતી. અને આપે કંઈ પણ અગાઉથી ચેતવણી આપ્યા વિના એકદમ નવ લાખ કેરીની ચીઠી લખીને પાછી તે જ વખતે તે માગી; અમો આપની છાયામાં રહી વ્યાપાર કરીયે છીયે; પરંતુ અગાઉથી બે ચાર દિવસ પહેલાં અમોને ચેતાવ્યા વિના આવડી મોટી રકમની અમારાપર ચીઠી જે લખાય, તે વખતે અમારી આબરૂ જવાનો ભય રહે. ઈત્યાદિ હકીકત સાંભળીને મહારાજા જામસાહેબે તે આશ્રયે પામી કહ્યું કે, મેં તો ફક્ત નેવું હજાર દોરીની ચીઠી લખી હતી; પછી તેલુહાણા કારભારીપર જામસાહેબને ઘણોજ ગુસ્સો ચડ્યો; તેથી તેઓ એકદમ જામનગરમાં આવ્યા, ત્યાં કલ્યાણજીના મંદિર હેઠે તે કારભારી જામસાહેબને મળે. જામસાહેબે પણ એકદમ ગુસ્સામાંજ ત્યાં તેને જુમીયાથી પોતાના હાથે મારી નાંખે. તે લુહાણા કારભારીને પાળીયો હાલ પણ જામનગરમાં કલ્યાણજીના મંદિરમાં મોજુદ છે; વળી જે વખારમાં વર્ધમાનશાહે તેને નવ લાખ કેરીઓ તેળી આપી હતી, તે વખારનું જામનગરમાં માંડવી પાસે રહેલું મકાન હાલ પણ નવલખાના નામથી ઓળખાય છે. જામનગરમાં તેમનું ચણાવેલું અત્યંત મનોહર જિનમંદિર હાલ પણ તે સમયની તેમની જાહોજલાલી દેખાડી આપે છે. તેમનું રહેવાનું મકાન લગભગ ત્રણસો વર્ષોનું પ્રાચીન છતાં પણ હાલ અહિં જામનગરમાં તાફળીઆ પાસે વર્ધમાનશાહની મેડીના નામથી હાલ પણ જીર્ણ અવસ્થામાં હયાત છે. તેમણે અનેક પ્રકારનાં જૈનધર્મની ઉન્ન