________________
મંકોડાને દૂર કર્યો. કુમારપાળરાજાએ માળવાના રાજા અર્ણરાજને પણ પિતાને મિત્ર કરી તેને પ્રતિબંધીને જૈન ધમાં કયો. આ કુમારપાળ રાજાના સમયમાં તેમના મંત્રી બાહે શત્રુંજય તીર્થને ઉદ્ધાર કર્યા છે; તથા હેમચંદ્રજી મહારાજે
ત્યાં પ્રતિષ્ઠા કરી; વળી તે મંત્રીના બીજા ભાઈ અંબડે ભરૂચમાં શમલિકાવિહાર નામના જિનમંદિરનો જીર્ણોદ્ધાર કર્યો, તથા તેમાં શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામિજીની પ્રતિમાની હેમચંદ્રજીએ પ્રતિષ્ઠા કરી. કુમારપાળ રાજાએ હેમચંદ્રજીમહારાજના ઉપદેશથી સર્વ મળી ચૌદ હજાર નવાં જિનમંદિરો બંધાવ્યાં, તથા સોળ હજાર જૈનમદને જીર્ણોદ્ધાર કર્યો. તારંગા પર ઘણુંજ ઉંચું વિસ્તારવાળું જૈનમંદિર બંધાવી તેમાં શ્રી અજિતનાથજીની મૂર્તિની સ્થાપના કરી તથા હેમચંદ્રાચાર્ય
જીના ચરણેની પણ તેમણે સ્થાપના કરી. ઘણા નિધન શ્રાવકને તેણે દ્રવ્ય આપી સ્વામિવાત્સલ્ય કે. એવી રીતે અનેક પ્રકારનાં ધર્મકાયો કુમારપાળ રાજાએ હેમચંદ્રજી મહારાજના ઉપદેશથી કયા. હવે તે કુમારપાળ રાજાને અજયપાળ નામે એક ભત્રિ હતોતેણે વિચાર્યું કે, કુમારપાળને પુત્ર નથી, માટે તે આ રાજગાદી પોતાની પુત્રીના પુત્ર પ્રતાપમલને દેશે, અને મને આપશે નહીં; માટે જો હું કુમારપાળને મારી નાખું તે મને રાજગાદી મળે; એવો વિચારને હમેશાં કરતો હતો. આ બાજુ હેમચંદ્રજીનો એક બાળચંદ નામ શિષ્ય હતા, તેને તે અજયપાળ સાથે મિત્રાઈ હતી; તેથી તે એમ વિચાર તો કે જો અજયપાલને ગાદી મળે, તો હું પણ હેમચંદ્રજીની પેઠે માન પામું એવામાં કુમારપાળે હેમચંદ્રજીને વિનંતિ કરી કે, હે ભગવન! આજદિન સુધી મેં મારી શક્તિ મુજબ પુષ્યનાં કાર્યો ક્યો; પરંતુ જિનપ્રતિમાઓની એક અંજનશલાકા કરવાની મને ઘણી હોંશ છે; ત્યારે આચાર્યએ પણ તે માટે અનુમોદન આપ્યું, તેથી રાજાએ સુવર્ણ આદિક ધાતુઓની પ્રતિમાઓ બનાવીને અંજનશલાકા માટે તૈયારી કરી; તથા તે માટે મહત્સવ શરૂ થયે. દેવગે મુહુર્તના સમયની ખબર રાખવાનું કાર્ય આચાર્યજીએ બાળચંદ્રને સોંપ્યું. તે વખતે ત્યાં અજયપાળ પણ આવી ચડ્યો. તેને બાળચંકે કહ્યું કે, જે આ સમયે હું મુહૂર્તના વખતમાં ફેરફાર કરી નાખું તે હેમચંદ્રજીનું તથા રાજાનું ડા સમયમાંજ મૃત્યુ થશે. તે સાંભળી તે દુષ્ટ અજયપાળે પણ તેમ કરવાનું બાળચંદ્રને સમજાવ્યું, અને કહ્યું કે, જો મને રાજ્ય મળશે, તો હું પણ તમને આ હેમચંદ્રજીની પિઠે ઊંચે દરજે ચડાવીશ. પછી તે દુષ્ટ શિષ્ય તે મુહૂર્તના સમયમાં ફેરફાર કરી નાખ્યું. છેવટે હેમચંદ્રજીને તે બાબતની ખબર પડવાથી તેને કુમારપાળને