________________
અઢાર નાતરાની સઝાય
એકવીશની એ દેશી મથુરા નગરી રે, કુબેરસેના ગણિકા વસે, મનહરણી રે, તરુણી ગુણથી ઉલ્લસે; તિણે જાયો રે, યુગલ ઈક સુત ને સુતા; નામ દીધો રે, ઉથલો-કુબેરદત્ત-કુબેરદત્તા. ૧
ઉથલો મુદ્રાલંકૃત વસ્ત્ર વિંટી, યુગલ પેટીમાં ઠવ્યો; એક રાત્રિ માંહી નદી પ્રવાહ, જમુના જળમાં વહ્યો; સોરિયપુર પ્રભાત શેઠે, સંગ્રહી બેંચી કરી; એક પુત્રને પુત્રીય બીજો. રાખતાં હરખે ધરી. ૨ બિહું શેઠે રે, ઓચ્છવ કયો અતિ ઘણો, કર્મ યોગે રે, મળીયો વિવાહ બિહું તણો; સારી પાસા રે, રમતાં બિહુ મુદ્રા મિલી, નિજ બંધવ રે, જાણીને થઈ આકળી. ૩
ઉથલો આકુળી થઈ તવ ભગિનિ, વિષય વિરક્ત તે થઈ; સાધ્વી પાસે ગ્રહી સંજમ, અવધિનાણી સા થઈ; વ્યવસાય કાજે કુબેરદત્ત, હવે અનુક્રમે મથુરા ગયો; વળી કર્મયોગે વિષય ભોગે, વિલસતાં અંગજ થયો. ૪
ચાલ નિજ બંધવ રે, પ્રતિબોધનને સાહુણી; વેશ્યા ઘર રે, આવીને સા સાહુણી; ધર્મશાળા રે, પારણાને પાસે રહી; હુલાવે રે, બાળકને સા ઈમ કહી. ૫
ઉથલો ઈમ કહી પુત્ર-ભત્રીજ–બંધવ, દેવર–કાકો–પોતરો; ઈમ નાતરા ષટ તુજ સાથે, રુદન કરતી ઉચ્ચરો;
૯૨ ૦ શાનવિમલ સઝાયસંગ્રહ