________________
१८०
त्रिलोकसारे
कृ=१५ शु=१५ कृ १ | च=मा=कृ ३ शु=१५ कृ=१३ | पं=मा=शु=६ कृ= १५ शु = १० दक्षिणायने मध्ये भाद्रपदादिमासेषु उत्तरायणे मध्यगतफाल्गुनादिमासेषु आदावेकहीन क्रमेण १४।१३।१२ अन्ते एकोत्तर क्रमेण २|३|४|५ एकत्रिंशत्तिथिषु स्थापितासु तस्मिन्मासे तत्र तत्रायने चाधिकदिनान्यागच्छन्ति । एवं क्रमेण पंचवर्षात्मिके युगे द्वावधिकमासौ भवतः ॥४१८॥
अथ दक्षिणोत्तरायणप्रारम्भेषु नक्षत्रानयनप्रकारमाह;रूऊणाउद्विगुणं इगिसीदिसदं तु सहिद इगिवीसं । तिघणहिदे अवसेसा अस्सिणिपाणि रिक्खाणि ४१९ रूपनावृत्तिगुणं एकाशीतिशतं तुः सहितं एकविंशत्या | त्रिधनहृते अवशेषाणि अश्विनीप्रभृतीनि ऋक्षाणि ॥ ४१९॥ रूऊणा । रूप १ न्यूनावृच्या गुणितं ययेकाशत्युित्तरशतं १८१ एक-स्मिन्नेकहीने शून्यमवशिष्यत इति खेन गुणितः खामिति शून्यमेव भवति । एकविंशत्या सहितं २१ एतस्मिन् विघनेन २७ हृते सति अवशेषं अश्विनीप्रभूतितः गुण्यमानं दक्षिणायनप्रारम्भे श्रावणमासे नक्षत्रं भवति । एवं दक्षिणायने इतरचतुर्षु श्रावणेषु उत्तरायणे पंचसु माघेषु तत्र तत्र नक्षत्राण्याने. तव्यानि ॥ ४९९ ॥
अथ दक्षिणोत्तरायणानां पर्वतिथ्यानयन सूत्रमाह; --- वेगाउट्टिगुणं तेसीदिसदं सहिद तिगुणगुणरूवे | पण्णरभजिदे पव्वा सेसा तिहिमाणमयणस्स ॥ ४२० ॥ व्येकावृत्तिगुणं त्र्यशीतिशतं सहितं त्रिगुणगुणरूपेण । पंचदशभक्त पर्वाणि शेषं तिथिमानं अयनस्य ॥ ४२०॥
वेगी । विगतका वृत्त्या गुणितं त्र्यशीतिशतं त्रिगुणगुणकारेण प्रथमे शून्येन द्वितीयादौ त्रिगुणत विगतैकावृत्त्या सहितमित्यर्थः रूपेण च सहितं