________________
६४
ઉત્પન્ન થાય છે. પરંતુ તે મનુષ્ય સ્ત્રી નથી બની જતો. આ પ્રકારે વીતરાગ દેવની શાંતદાંત મૂર્તિને દેખીને શાંતદાંત તો થઈ શકે છે. પણ જડ બની જતા નથી. અને જો તમારો ભાવ એવો જ છે તો પછી તમો પણ જડરૂપ ૐ શબ્દને દેખીને જડ થઈ શકો છો. અને તમોએ તો અનેકવાર ૐ શબ્દને દેખ્યો હશે. પરંતુ જડ થયા નહીં.
આર્ય :- નારે ના, તમારું કહેવું અસત્ય છે. કારણ કે ૐ ને દેખવાથી તો અમોને પરમાત્માનું સ્મરણ થાય છે.
મંત્રી :- હે મહાશયજી ! આ પ્રમાણે અમોને પણ મૂર્તિને દેખવાથી ઈશ્વર પરમાત્મા સ્મરણમાં આવે છે. અને આ પ્રસિદ્ધ નિયમ છે કે કોઈ કાર્ય કારણ વિના ક્યારેય થઈ શકતું નથી. તે પ્રમાણે ભાવ પણ કારણ વિના ઉત્પન્ન થઈ શકતા નથી.
આર્ય - હે શ્રીમાન ! સાંભળો, મૂર્તિના વિષયમાં બીજો પણ એક મોટો ભારે આક્ષેપ છે કે મૂર્તિ તો જડ હોય છે. તો પછી તે જડ મૂર્તિથી ચેતનને ઈશ્વરનું જ્ઞાન કેવી રીતે પ્રાપ્ત થઈ શકે ?
મંત્રી:- હે મહાશયજી ! અમો જડમૂર્તિથી ચેતનનું કામ નથી લેતા, કારણ કે પરમાત્માની મૂર્તિ તો “જે જડરૂપ છે ફક્ત સારા ભાવોને ઉત્પન્ન કરવાવાળી છે. અને શાસ્ત્ર તથા મૂર્તિ પરસ્પર સંબંધ રાખવાવાળા છે. કારણકે શાસ્ત્રો તો