Page Text
________________
૩૪૮
રાજહૃદય ભાગ-૧૪ મિશ્ર. યે મિશ્ર માને તીસરા ગુણસ્થાન લિયા હૈ. ઉસમેં અલ્પ પુદ્ગલકા વેદન રહતા હૈ. પુદ્ગલકા વેદન પૂરા નહીં છૂટતા. અલ્પ આત્માકા વેદન, અલ્પ પુદ્ગલકા વેદન. ઐસી મિશ્ર અવસ્થાકો તીસરા ગુણસ્થાન કહતે હૈં. ઉસકો વેદક સમ્યક્ત્વ ભી કહનેમેં આતા હૈ.
વેદક સમ્યક્ત્વ દો પ્રકારસે કહતે હૈં ક્ષયોપશમકો ભી વેદક કહતે હૈ, લેકિન ક્ષયોપશમકી પરિભાષા આગે કહ દી હૈ. તો યહાં વેદકકા વહી અર્થ નહીં લેના હૈ. ક્યોંકિ યહાં પુદ્ગલકા અલ્પ વેદન લિયા . માને પરિણામમેં મિશ્રપના હો ગયા. આત્માકા ભી અલ્પ વેદન ઔર ઉદયકા ભી અલ્પ વેદન ઐસા મિશ્રધર્મ હો ગયા. ઇસલિયે ઉસી પ્રકારને વેદનકો યહાં વેદક કહા હૈ. વહ વેદક પ્રકૃતિકી બાત નહીં હૈ, મિથ્યાત્વકે વેદકકી બાત નહીં હૈ.
મુમુક્ષુ - આ પડતાનું છે? પૂજ્ય ભાઈશ્રી – હા, પડતાનું.
‘તથા રૂપ પ્રતીતિ હોનેપર અન્યભાવ સંબંધી અહત્વ-મમત્વ આદિકા, હર્ષ-શોકકા ક્રમશઃ ક્ષય હોતા હૈ” ઐસા સમ્યગ્દર્શન હોનેપર, સમ્યગ્દર્શન હોનેપર... પ્રતીતિ માને સમ્યગ્દર્શન હોને સે અન્ય ભાવ સંબંધી જો અહંપના હૈ, અન્ય ભાવમેં અપને અસ્તિત્વના અનુભવ હોતા થા ઔર ઐસે અપને અસ્તિત્વ મા એકત્વસે હર્ષ-શોકકા જો અનુભવ હોતા થા, વહ ક્રમશઃ ક્ષય હોને લગતા હૈ વહ આગે જાકરકે પૂરા ક્ષય હો જાયેગા. પહલે અનંતાનુબંધીકા ક્ષય હોતા હૈ, ફિર પ્રત્યાખ્યાન વરણી, અપ્રત્યાખ્યાનવરણી ઐસે ક્રમશઃ સભી પ્રકાર, વિભાવકા ક્ષય હો જાયેગા. માને પ્રતીતિ હોનેસે ક્ષય હોગા, ઉસકે પહલે સીધા ચારિત્રકા ક્ષય નહીં હોતા.
મનરૂપી યોગમેં તારતમ્યસહિત જો કોઈ ચારિત્રકી આરાધના કરતા હૈ વહ સિદ્ધિ પાતા હૈ. ઔર જો સ્વરૂપસ્થિરતાકા સેવન કરતા હૈ વહ સ્વભાવસ્થિતિ પ્રાપ્ત કરતા હૈ” વ્યવહારચારિત્ર ઔર નિશ્ચયચારિત્ર. ચારિત્રમેં, મોક્ષમાર્ગમેં દો અંગ હૈ. ઉન દોનોંકી બાત લે લિ હૈ. જો મનસહિત “મનરૂપી યોગમેં તારતમ્યસહિત...” શુભકી તારતમ્યતા હોતી હૈ. પહલે શુભ થોડા હોતા હૈ ફિર ઔર શુભ બઢ જાતા હૈ, મુનિદશામેં ઔર શુભ બઢ જાતા હૈ. તો યહ બાહ્યરૂપસે ચારિત્રની આરાધના હૈ.
| SR No. | 007189 |
| Book Title | Raj Hriday Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | |
| Publisher | Vitrag Sat Sahitya Prasarak Trust |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 450 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |