________________
ક્ષણિકનો બોઘ અને નિત્યનો અનુભવ
૭૫
કાળે પરજીવોને બચાવવા જતા નથી, તો અમે પણ પરજીવોને શા માટે બચાવીએ? કબૂતર વગેરે પક્ષીઓને ચણ શા માટે આપીએ?
એ વાત હંમેશા યાદ રાખવી જોઈએ કે સાધુ પરજીવોને બચાવવા જતા નથી, સાથે સાથે પોતાના પર ઉપસર્ગ વગેરે આવે, તો પણ તેના તરફ દ્રષ્ટિ કરતા નથી અને સમાધિમાં લીન જ રહે છે. નિજાત્માના ધ્યાનમાં લીન હોવાથી બાહ્ય પદાર્થો પર દ્રષ્ટિ ન જતા જ્ઞાની પોતાને કે પરજીવોને બચાવતા નથી, જ્યારે નિશ્ચયાભાસી પરજીવોને બચાવવાની મનાઈ કરે છે, પણ પોતાનો બચાવ કરવા માટે દિવસ-રાત ઉપાય શોધે છે.
ભાવલિંગી વીતરાગી સાધુને શુદ્ધભાવ પહેલા પણ શુભભાવ અને શુદ્ધભાવ પછી પણ શુભભાવ જ હોય છે
જ્યારે અજ્ઞાનીને શુભભાવ પહેલા પણ અશુભભાવ તથા શુભભાવ પછી પણ અશુભભાવ હોય છે.
અજ્ઞાનીએ શુભભાવ છોડીને અશુભભાવમાં પ્રવર્તવું યોગ્ય નથી. સત્સંગ અને શાસ્ત્ર સ્વાધ્યાય જ અજ્ઞાનીને શુભભાવમાં ટકીને રહેવા માટે ઉત્તમ આધાર છે.
છઠ્ઠા-સાતમા ગુણસ્થાનવર્તી ભાવલિંગી સાધુ ૨૪ કલાકમાં ૧૬ કલાકથી પણ વધારે સમય શુદ્ધોપયોગ ધ્યાનમાં જ લીન હોય છે. તેથી સાધુના માત્ર બાહ્ય આચારને જ આદર્શ ન માનીને આંતરિક શુદ્ધોપયોગ ધ્યાનને પોતાનું આદર્શ માનવું જોઈએ.
તદુપરાંત બાહ્ય વ્યવહારથી સંબંધિત એક વાત એ પણ છે કે સાધુના ૨૮ મૂળગુણમાં નગ્નતા પણ એક મૂળગુણ છે. ત્યાં સાધુને નગ્ન દેખીને કોઈ સ્ત્રીને વિકારભાવ ઉત્પન્ન થાય તો સાધુ પોતાની નગ્નતાને છોડીને વસ્ત્ર ધારણ કરી લેતા નથી. સાધુ નગ્નતાને પોતાનો વ્યવહાર જાણે છે, જો