________________
ક્ષણિકનો બોધ અને નિત્યનો અનુભવ
ક્ષણિકના લક્ષયે ક્ષણિકનો બોધ
ક્ષણિકના લક્ષ્ય થયેલો ક્ષણિકનો બોધ ક્ષણિક જ ટકે છે. કોઈના પુત્રનું મરણ થયું, કોઈના પિતાનું મરણ થયું, કોઈને વેપારમાં ઘણું નુકસાન ગયુ, કોઈ ગંભીર અકસ્માત થયો, વગેરે ઘટનાના કાળે થયેલો ક્ષણિકનો બોધ ક્ષણિક જ ટકે છે.
ત્રિકાળી ધ્રુવ એક શુદ્ધાત્માના લક્ષ્ય વિના થયેલો ક્ષણિકનો બોધ ક્ષણિક જ ટકે છે.
ક્યારેક એમ પણ બને છે કે અકસ્માત થતા પગ તૂટી જાય છે, પણ ડોક્ટર દ્વારા ઓપરેશન કર્યા બાદ જો પગ સારો થઈ જાય, તો ક્ષણિકનો બોધ ટકી રહેતો નથી. ત્યાં એમ લાગવું જોઈએ કે એક ક્ષણમાં તૂટી ગયો અને એક ક્ષણ ઠીક થઈ ગયો, આ બધું જ ક્ષણિક છે. તેથી તેમાં લેપાઈ જઈને ત્રિકાળી શાયકને ભૂલી જવો એ યોગ્ય નથી.
જીવને જ્યારે ક્ષણિકના લક્ષ્ય ક્ષણિકનો બોધ થાય ત્યારે ધર્મ યાદ આવે છે, પણ જ્યારે પ્રતિકૂળતા દૂર થાય છે કે ક્ષણિકનો બોધ પણ વિસ્તૃત થઈ જાય છે. બિમાર પડતા જ ધર્મ, કર્મ, ભગવાન વગેરે યાદ આવવા લાગે છે. જ્યારે તમને ખબર પડે કે તમને કેંસર થયું છે, તો દુઃખી થવા કરતા એમ વિચાર કરવો કે સારું થયું કેંસર જ થયું છે, હાર્ટ એટેક નથી આવ્યો. હાર્ટ એટેક આવ્યો હોત, આ જે બે મહિના ધર્મ કરવા માટે મળ્યા છે, તે પણ ન મળત. જો કેંસર મટી જાય તો પણ ધર્મમાર્ગ છોડી ન દેવો. ધર્મ સાથે કરવામાં આવેલો માયાચાર સૌથી વધુ ખતરનાક છે. તેનું ફળ નરકનિગોદમાં અનંત જન્મ-મરણ છે. ક્ષણિકનો બોધ નિરંતર ટકીને રહે તે હેતુએ સ્વરૂપનું ચિંતન કરવું જોઈએ.