________________
[૩૧] સમક્તિ થતાં શ્રદ્ધા પૂર્ણપણે પ્રગટે છે અને આનંદ, જ્ઞાન, શાંતિ
આદિ પર્યાયો અંશે પ્રગટે છે. જ તેણે દુનિયામાં ગણાવા માટે કાળ ગાળ્યો, પરંતુ આત્માને ગયો–
જાણ્યો નહીં. અનંતગુણસાગર આત્માનો અનાદર કરનાર મિથ્યાત્વ અનંતભવના દુઃખનું કારણ છે. જેણે પોતાના જીવને જગાડ્યો તેણે જીવન જીવી જાણ્યું અને જેણે રાગને મારી નાખ્યો તેણે મરી પણ જાણ્યું. મુક્તિની ઈચ્છાથી મુક્તિ નહીં મળે, મુક્તસ્વરૂપમાં રહેવાથી મુક્તિ મળશે. ત્રિકાળી દ્રવ્ય વર્તમાનમાં જ પૂર્ણ હોવાથી વર્તમાન પર્યાયમાં તેની પ્રતીતિ થઈ શકે છે. ત્રણકાળના ભેદ ઉપર જોવાની જરૂર નથી. અજ્ઞાનીએ રાગ સાથેની એકતા બુદ્ધિથી આત્માને ફાંસી આપી છે. રાગરૂપી ઓઝલ પડદો તોડી અંતઃપુરમાં જા. તને આત્માના દર્શન
થશે.
જીવત્વશક્તિથી જીવે તે જીવ. જેનાથી કોલકરાર આવે કે જન્મ-મરણના છેડા આવ્યા તે ધર્મ. પોતાનો સ્વભાવ જ પરમાત્મા અને પરમેશ્વર છે. તેની મહત્તા પર ચીજ કરતાં પણ અધિક છે. માટે તેની દૃષ્ટિ કરવી, તેની મહત્તા કરવી. જ્ઞાનીનો એવો આદેશ છે કે તું હવે શુભવિકલ્પથી પણ વિરામ પામ. આ વાત તો ઇન્દ્રોને પણ સાંભળવા મળવી દુર્લભ છે. જ્ઞાનમાં ઉપયોગ અને લબ્ધ એવા બે ભેદ હોય છે, પરંતુ શ્રદ્ધામાં એવા ભેદ હોતા નથી. જ્ઞાનીને જે જ્ઞાન ઉઘડ્યું છે તે સ્વભાવરૂપ છે. તે સ્વને પકડવાની લાયકાતવાળું છે.