________________
120
The Doer (Kartā) and the deed (Karma)
Nokarma, and Karma, one may refer to the commentary of these stanzas by Ācārya Jayasena in Tātparyavrtti.
जीवे ण सयं बद्धं ण सयं परिणमदि कम्मभावेण। जइ पोग्गलदष्वमिणं अप्परिणामी तदा होदि.116॥ कम्मइयवग्गणासु य अपरिणमंतीसु कम्मभावेण। संसारस्स अभावो पसजदे संखसमओ वा॥117॥ जीवो परिणामयदे पोग्गलदव्वाणि कम्मभावेण। ते सयमपरिणमंते कहं णु परिणामयदि चेदा॥18॥ . अह सयमेव हि परिणमदि कम्मभावेण पोग्गलं दव्वं । जीवो परिणामयदे कम्मं कम्मत्तमिदि मिच्छा॥11॥ णियमा कम्मपरिणदं कम्मं चिय होदि पोग्गलं दव्वं । तहतं णाणावरणाइपरिणदं मुणसु तच्चेव॥120॥ Tīve na sayam baddham ņa sayam pariņamadi kammabhāveņa. Jai poggaladavvamiņam appariņāmī tadā -hodi.||116||| Kammaiyavaggaņāsu ya apariņamantīsu kammabhāveņa. Samsārassa abhāvo pašajjade samkhasamao vā. ||117|| Jīvo pariņāmayade poggaladavvāņi kammabhāveņa. Te sayamapariņamante kaham ņu pariņāmayadi cedā. ||118|| Aha sayameva hi pariņamadi kammabhāveņa poggalam davvam. Jivo parināmayade kammam kammattamidi micchā.||119|| Niyamā kammapariņadam kammam ciyam hodi poggalam davvam. Taha tam ņāņāvaraņāipariņadam muņasu tacceva. ||120|| जीवे न स्वयं बद्धं न स्वयं परिणमते कर्मभावेन । यदि पुद्गलद्रव्यमिदमपरिणामि तदा भवति॥116॥ कार्मणवर्गणासु चापरिणममानासु कर्मभावेन । संसारस्याभावः प्रसजति सांख्यसमयो वा।।117॥ जीवः परिणामयति पुद्गलद्रव्याणि कर्मभावेन । तानि स्वयमपरिणममानानि कथं नु परिणामयति चेतयिता॥118॥ अथ स्वयमेव हि परिणमते कर्मभावेन पुद्गलं द्रव्यम् । जीवः परिणामयति कर्म कर्मत्वमिति मिथ्या॥119॥ नियमात्कर्मपरिणतं कर्म चैव भवति पुद्गलं द्रव्यम् । तथा तद्ज्ञानावरणादिपरिणतं जानीत तच्चैव॥120॥
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org