Comparative Study of Mantrashastra

SR No.: 006575
Original Sutra Author: N/A
Author: Mohanlal Bhagwandas Jhaveri
Publisher: Sarabhai Manilal Nawab
Publication Year: 1944
Total Pages: 376
Language: English
Classification: Book_English, L000, & L020
File Size: 21 MB

Page 93

84
INTRODUCTION
__HOMA, TARPANA, BRAHMANA-BHOJANA ETC.
Puraşcarana is comprised of five parts: (1) Worship three times a day (ii) Japa (above described) (iii) Homa (Sacrifice) (iv) Tarpana (satisfying the deity with water) (v) Brāhmana-Bhojana (Feasting of Brāhmanas):
पूजा त्रैकालिकी नित्यं जपस्तर्पणमेव च ।
होमो ब्राह्मणभुक्तिश्च पुरश्चरणमुच्यते ।।—कुलार्णवे १५ उल्लासे श्लो० ८ Then there is the rule for substituting at least double Japa instead of the part which cannot be performed:
यद् यदहं विहीयेत तत्संख्याद्विगुणो जपः ।
कुर्याद् द्वित्रिचतुःपञ्चसंख्यां वा साधकः प्रिये ॥-कुलार्णवे १५ उल्लासे श्लो० ९ 'Kundas' or the Sacrificial pits for performance of Homa are of different shapes according to the object desired to be achieved:
योनिकुण्डं वाक्प्रदं स्यादाकृष्टिकरणं भगम् । . लक्ष्मीप्रदं वर्तुलं स्याञ्चन्द्रार्धे हि त्रयं भवेत् ॥ नवत्रिकोणकुण्डं तु खेचरीसिद्धिदायकम् । चतुरनं शान्तिलक्ष्मीपुष्टिवृध्द्यम्बुकारणम् ॥ . षडयं सर्वसपत्तिधनसौभाग्यवर्धनम् । पद्माकं सर्वसंपत्तिकारणं सुरवन्दिते ।। अष्टपत्रं वरारोहे समीहितफलप्रदम् । एतानि सर्वकार्याणि चतुरस्र भवन्ति हि।-ज्ञानार्णवतन्त्रे, २० पटले श्लो०२४-२५ वृत्तं पद्म चतुष्कोणं त्रिषट्कोणं दलेंदुवत् । तोयेशसोमशक्राणां यातुवाय्वोर्यमस्य च ॥
आशासु क्रमतः कुंडं शांतिमुख्येषु कर्मसु ।।-मंत्रमहोदधौ, २५ तरंगे श्लो०६०-६१ 'Samidhs' (Chips of wood), oil, fire' and materials for sacrifice also vary according to the object to be achieved. (See Mantramahodadhi XXV Taranga, Jnānārnava Tantra XX Patala and Nityotsava pp. 170-171.)
Usually the number of 'Ahutis' or oblations to fire in Homa is one tenth of the number of Japa, the number of Tarpana is one-tenth of the number of Ahutis; and the minimum number of Brāhmanas to be feasted is one tenth of the number of Tarpana. Sometimes 'Suvāsinis'
___Jain Education International 2010_03