________________
317
Devatāmūrtiprakarana, Adh. VIII, vv. 79 to 85, pp. 159-160. Of these the symbols of Sarasvati as described in v. 81 are identical with those of Srutadevata alias Sarasvati in Nirvāṇakalika. According to Agnipurānas Sarasvati holds a book, a rosary and Viņā or lute (in two hands). Vāyupurāņa describes her as showing in her right (lower) hand Varadamudra and holding in the right (upper) hand a rosary and in the left (upper) hand a book and showing in her left (lower) hand Abhayamudrä. Most of her Puranic descriptions as also Sarasvatirahasya Upanisad give her a book and a rosary. According to the Jain tradition however most of the older descriptions give her a lotus and a book and describe her as sitting in a lotus-See Kalyaṇakandam Stuti and Sri Haribhadrasūri's Samsāradāvā Stuti; see also v. 11 Sarasvatīstotra, Appendix 12, also Bappabhattisūri's Catūrvimsatikāstuti v. 76, v. 26 Ch. 4 Anubhavasiddhamantra-dvatrimsika Appendix 30 and the Stuti from Pancakalpabhāsya (see footnote p. 257 ante. )
APPENDICES SARASVATI
X
ဖ
अक्षपद्मं वीणा पुस्तकं ( पुस्तं ) महाविद्या प्रकोर्तिता ।
अक्षं पुस्तकं ( पुस्तं ) वाणापद्मं महावाणी च नामतः ॥ ८० ॥ वराक्षपद्मपुस्तकं शुभावहा व भारती । वराम्बुजाक्षपुस्तकं सरस्वती प्रकीर्तिता ॥ ८१ ॥ बराक्षे पुस्तकं पद्मं आर्या नाम प्रकीर्तिता । वरपुस्तकाक्षपद्मं ब्राह्मी नाम सुखावहा || ८२ ॥ वरपद्मवीणा पुस्तकं महाधेनुश्व नामतः । वरं च पुस्तकं वीणा वेदगर्भा तथाम्बुजम् ||८३ ॥
अक्षं पद्मं पुस्तकं च महाकाल्यभयं तथा ।
अक्षपुस्तकमभयं पद्मं महासरस्वती || ८५ |
[इति महाविद्या १] [इति महावाणी २]
[इति भारती ३] [इति सरस्वती ४] [ इत्यार्या ५ ] [इति ब्राह्मी ६ ]
[ इति महाधेनुः ७ ] [इति वेदगर्भा ८ ]
अक्षं तथाऽभयं पद्म पुस्तकेनेश्वरी भवेत् ।
[ इतीश्वरी ९]
( असतं ? अक्षाभयं ) पुस्तकं च महालक्ष्मीस्तथोत्पलम् ||८४|| [इति महालक्ष्मी: १० ]
[ इति महाकाली ११]
[इति महासरस्वती १२]
श्रुतदेवतां शुक्लवर्णी हंसवाहनां चतुर्भुजां वरदकमलान्वितदक्षिणकरां पुस्तकाक्षमालान्वितवामकरां चेति ।
पुस्तकाक्षमालिकाहस्ता वीणाहस्ता सरस्वती ।