________________
જે ખાય પાસા ના પરિવૃત્તિ' એ દ્રઢ (ઘા) પૂર્વથી પશ્ચિમ સુધી લાંબુ છે ઉત્તરથી દક્ષિણ સુધી વિસ્તીણ છે. એક સહસ્ર યેાજન જેટલી એ દ્રહની લખાઈ છે. એ આકાશ અને સ્ફટિકના જેવા અચ્છ-નિ`ળ છે, શ્લષ્ણુ છે—ચિકણુ છે. આખા તટ રજતમય છે. અહીં યાવતુ પદથી 'સમતીરે વામચવાસાળું, તળિ તહે સુવા सुब्भरययामयवालुए, वेरुलियमणिफालिय पडलपच्चोयडे सुहोयारे, सुहुत्तारे, णाणामणितित्थसुबद्धे चाउ कोणे, अणुपुव्वसुजायवपगंभीरसीयलजले, संच्छण्णपत्तभिसमुणाले, बहु उप्पल कुमुय सुभय सोगंधिय पुंडरीय सयवत्त फुल्लके सरोवचिए, छप्पयपरिभुज्ज माणकमले अच्छ विमलसलिलपुणे परिहत्थभमंत मच्छकच्छभं अणेग सउण મિદુળગિરિ’આ પાઠ સંગ્રહીત થયા છે. આ પાઠની વ્યાખ્યા આ પ્રમાણે છે—નિમ્નતા અને ઉન્નત્વથી રહિત હાવા બદલ એના કિનારાએ-તટા–સમાન છે. વજ્ર મણિમય એના પાષાણેા છે. ઉત્તમ જાતીય સુવર્ણ નિર્મિત એને! તલ ભાગ છે. શુભ્ર સુવર્ણમય અને રજતમય એની વાલુકા છે. એના તટની પાસેના જે ઉન્નત પ્રદેશ છે તે વૈ અને સ્ફટિકાના સમૂહેાથી નિષ્પન્ન હેાય એવા છે. ‘રૢોયડ’ આ દેશીય શબ્દ છે. એમાં પ્રવિષ્ટ થવું સુખદ છે. અને એમાંથી બહાર નીકળવું પણ સુખદ એના જે ઘાટા છે તે અધિક મણિએ દ્વારા નિર્મિત છે. પ્રાકૃત હેાવાથી અહી ‘મુન્દ્વ' શબ્દના પ્રયોગ થાય છે. એ ચોખ્ખણીયા છે. એની પાલી ક્રમશઃ નિષ્પન્ન થયેલી છે. એમાંનુ... પાણી ગંભીર અને શીતળ છે. એમાં જે પત્રા વિસ મૃણાલ છે તે સ` છન્ન છે. એટલે કે એ હૃદ પત્ર, વિસ અને ભ્રૂણાલાથી વ્યાપ્ત છે. એ વિકસિત અને કેશરાપચિત અનેક ચંદ્ર વિકાશી કુવલયાથી,
ર્માણુઓના
કુમુદેથી, કેરવાથી સુભગેથી-સુંદર કમળેાથી, સૌગંધિકોથી-યુગધિત કમળાથી, પુંડરીકાથી શુભ્ર કમળાથી, શતપત્રાથી-શત સંખ્યક પત્રવાળા કમળાથી યુક્ત છે, અહી' પ્રાકૃત હાવા ખદલ વિશેષણ વાચક છુ' અને ‘મેરોચિત' પદને પ્રયાગ થયેલા છે. એની અંદર જે કમળા છે તે બધાં ભ્રમરા દ્વારા પરિભુજ્ય છે. અતિ સ્વચ્છ જળથી એ હૃદ પરિપૂર્ણ છે. એ સારી રીતે ઈતસ્તતઃ પરિભ્રમણ કરતા ભ્રમથી, કચ્છપેાથી તેમજ અનેક પક્ષીએના જોડાએથી સેવિત છે. પ્રાસાદ્દીય ચાવત્ પિત્ત' વગેરે શબ્દોની વ્યાખ્યા પહેલાં કરવામાં આવી છે. અહી યાવત પદથી ‘શૅનીયઃ અમિત્તવઃ' એ પદો ગ્રહણ થયા છે. એ પદ્મદ ચેામેર એક પદ્મવર વેદિકાથી અને એક વનખંડથી પરિક્ષિત છે-પરિવેષ્ટિત છે.
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
3
