________________
થકી દે” અા ભાગમાં સિમિસનુદાØ તિમિસ્રગુહામાં વેચTMપચ્ચર' વૈતાઢય પર્યંતને ‘ટ્રાતિિચત્તા' પાર કરીને ‘નાળિઋવિનય' દક્ષિણ દિશાના કચ્છ વિજયને ‘Q માળીર' સ્પર્શતી સ્પતી ‘શોર્રાદ્’ચૌદ ‘હિસŘ હજાર નદીયાથી ‘સમના ભરાતી ભરાતી ‘મેિળ' દક્ષિણ દિશામાં સીચે માળ” સીતા મહાનદીને ‘સમÒ” પ્રાપ્ત કરે છે. અર્થાત્ સીતા મહાનદીને મળે છે. સિઁધુ મર્ાળ' સિંધુમહાનદી ‘વહે’ સમુદ્ર પ્રવે શમાં અને ‘મૂછે” મૂળમાં એટલે કે ઉત્પત્તિ સ્થાનમાં ‘’ અને ‘મરપ્તિ’ધુ સરિતા' ભરત વમાં આવેલ સિધુ મહાનદીના જેવી ‘માળેળ' આયામ વિષ્ણુભાઈ પ્રમાણથી અહીંથી આરંભીને ‘નાવ ફ્િ વળસંકેન્દુિ સંપત્તિવવત્તા' યાવત્ એ વનષ"ડાથી વીંટળાતી આ કથન પÖન્તનુ પુરેપુરૂ વર્ણન સમજી લેવુ. આ બધુ વન ભરતવમાં આવેલ સિધુમહા નદીના વન પ્રસંગથી સમજી લેવું.
હવે ઉત્તરા કચ્છના અંતતિ ઋષભકૂટ પર્વતનું વર્ણન કરતાં સૂત્રકાર કહે છે–દ્િ નૅ મંતે ! ' હે ભગવન્ કયાં આગળ ‘ઉત્તરદ્ધવિજ્ઞ' ઉત્તરા કચ્છ વિજયમાં ‘સમવૃદ્ધે નામ' ઋષભ ફૂટ નામના ‘q” પર્વત ‘વળત્તે' કહેલ છે ?
આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે ‘જોવમા ! ' હે ગૌતમ ! સિ...ધુ ઇમ્સ' સિંધુ કુંડની ‘પુદ્ધિમેળ’ પૂર્વ દિશામાં ગંગાપુ જીસ' ગ ́ગા કુંડની પશ્ચિમેળ' પશ્ચિમ દિશામાં ‘બીજીવંતરણ' નીલાનું ‘વાસÇયરસ' વધર પત્તની િિના.' દક્ષિણ ભાગના ‘નિતવે' મધ્ય ભાગમાં ‘સ્થળ' અહી આગળ ‘ઉત્તરદ્રવિજ્ઞ'ઉત્તરા કચ્છ વિજયમાં ઉત્તરે’ ઋષભ ફૂટ ‘નામં’ નામના ‘વઘ્ન’પર્વત ‘વળત્તે' કહેલ છે. એ પર્યંત ‘અરૃ' આઠ ‘નોથળાૐ' ચાજન તું ઉચત્તળ” ઉપરની બાજુ ઊંચા છે ‘તું ચેવ’એગણીસમાં સૂત્રમાં કહેવામાં આવેલ ઉત્તરાઈ ભરત વવતિ ઋષભ ફૂટ પતના કથન પ્રમાણેનું માળ’ પ્રમાણ અર્થાત ઉચ્ચત્ય, ઉદ્વેષ, વિગેરે માપ સમજી લેવું,
એજ પ્રમાણે ઋષભ કૂટ પર્યંતનું સંપૂર્ણ વર્ણન અહીંયાં સમજી લેવું. તે વન કયાં સુધીનું ગ્રહણ કરવું ? એ માટે કહે છે—‘નવરાચાળી’ યાવત્ રાજધાની પન્તનું ખધુ વર્ણન અહીયાં સમજી લેવું જોઇએ પરંતુ ત્યાં રાજધાની દક્ષિણ દિશામાં કહેલ છે. અને અહીંયાં ‘તે’ એ રાજધાની નવર' કેવળ ‘ઉત્તરે’ઉત્તર દિશામાં ‘મળિયન્ત્ર' કહેવી જોઈ એ. ખીજું તમામ કથન ત્યાંના વર્ણન પ્રમાણે વર્ણવી લેવું. વિશેષ જિજ્ઞાસુએ એ એગણીસમું સૂત્ર જોઈ લેવુ... જોઈ એ.
હવે તેની અંદરઆવેલ ગ ́ગાકુંડનું વર્ણન કરવાના હેતુથી કહે છે ‘ળિ મને ! ' ભગવન્ યાં આગળ ‘ઉત્તરધ્રુવિજ્ઞા' ઉત્તરાર્ધ કચ્છ વિજયમાં ‘ના ૐ' ગંગાકુંડ 'નામ' નામના ‘કે' કુંડ વન્તે' કહેલ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં મહાવીર પ્રભુ શ્રી કહે છે-નોયમા ! ” હે ગૌતમ ! ચિત્તઇન્ન’ચિત્રકૂટ ‘વવવાવqચણ' વૃક્ષસ્કાર પતની ઉજ્જયિમેળ' પશ્ચિમ દિશામાં ‘સમકક્ષ’ઋષભ ફૂટ ‘વયમ્સ' પવત ની ‘પુસ્ટિમેન’
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૯૪
