SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 891
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ दीपिका-नियुक्ति टीका अ.९५.७ सिद्धस्वरूपनिरूपणम् ज्ञानतोऽल्पबहुत्वं चिन्त्यते-प्रत्युत्पन्नभावमपेक्ष्य केवलज्ञानी सिद्धयतीतिनास्त्यल्पबहुत्वम् । पूर्वभावमपेक्ष्य सामान्यतः सर्वस्तीका द्विज्ञानसिद्धाः चतु. ज्ञान सिद्धाः संख्येयगुणाः, त्रिज्ञानसिद्धाः संख्येयगुणाः विशेषतः सर्वस्तोका मतिश्रुतज्ञानसिद्धाः, मतिश्रुतावधिमनःपर्यवज्ञानसिद्धा संख्येयगुणा, मतिश्रुता वधिज्ञानसिद्धाः संख्येयगुणा इति । गतं ज्ञानतोऽल्पबहुत्वम् ॥ ८॥ अवगाहनातोऽल्पबहुत्वं चिन्त्यते-सर्वस्तोका जघन्यानगाहनासिद्धाः, उत्कृ. ष्टावगाहनासिद्धास्ततोऽपंख्येयगुणा, यवमध्यसिद्धा असंख्येयगुणा, यवमध्योपरिसिद्धाः असंख्येयगुणाः यवमध्याधस्तासिद्धा विशेषाधिकाः, सर्वे विशेषा -ज्ञान से अल्पबहुत्व-वर्तमान भाव की अपेक्षा से केवलज्ञानी को ही सिद्धिप्राप्त होती है,अतएव इस दृष्टि से कोई अल्पबहुत्व नहीं है। पूर्वभाव की अपेक्षा से सामान्य रूप से विज्ञानसिद्ध अर्थात् मति. ज्ञान और श्रुतज्ञान से सीधा केवलज्ञान प्राप्त करके सिद्ध होने वाले सष से कम हैं, चार ज्ञान से सिद्ध होने वाले संख्यातगुणा अधिक हैं, त्रिज्ञानसिद्ध संख्यातगुणा अधिक हैं । विशेष रूप से मति-श्रुतज्ञान से सिद्ध होने वाले सब से कम हैं। मति, श्रुत, अवधि और मनःपर्यः वज्ञान से सिद्ध होने वाले संख्यातगुणा अधिक है। मति, श्रुत और अवधिज्ञान से सिद्ध होने वाले संख्यातगुणा हैं। ९-अवगाहना से अल्पषहुत्व- जघन्य अवगाहना से सिद्ध होने वाले सब से कम हैं। उस्कृष्ट अवगाहना से सिद्ध होने वाले उनसे असंख्यातगुणा अधिक हैं, यवमध्य सिद्ध असंख्यातगुणा हैं, यवमध्य उपर वाले सिद्ध असंख्यातगुणा हैं । यवमध्य नीचे वाले सिद्ध विशे. (૮)જ્ઞાનથી અલપબ-વર્તમાન ભાવની અપેક્ષાથી કેવળજ્ઞાનીને જ સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે આથી આ દૃષ્ટિએ કઈ અલપબદ્ધત્વ નથી. પૂર્વભવની અપેક્ષા થી સામાન્ય રૂપથી દ્વિજ્ઞાનસિદ્ધ અર્થાત્ મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાનથી સીધું કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરીને સિદ્ધ થનારાં સહુથી ઓછા છે, ચાર જ્ઞાનથી સિદ્ધ થનારા સંખ્યાતગણું અધિક છે, ત્રિજ્ઞાનસિદ્ધ સંખ્યાતગણ અધિક છે. વિશેષરૂપથી મતિ શ્રુતજ્ઞાનથી સિદ્ધ થનારા સૌથી ઓછા છે. મતિ, શ્રત, અવધિ અને મન પર્યાવજ્ઞાનથી સિદ્ધ થનારા સંખ્યાલગણ અધિક છે. મતિ, શ્રત અને અવધિજ્ઞાનથી સિદ્ધ થનારાં સંખ્યાતગણુ છે. Lઈ અવગાહનાથી અલપબવ-જઘન્ય અવગાહનાથી સિદ્ધ થનારાં સહથી ઓછા છે. ઉત્કૃષ્ટ અવગાહનાથી સિદ્ધ થનારા તેથી અસંખ્યાતગણું અધિક શ્રી તત્વાર્થ સૂત્રઃ ૨
SR No.006386
Book TitleTattvartha Sutra Part 02 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1973
Total Pages894
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, & Canon
File Size49 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy