________________
तत्वार्थसूले छाया- यदपि च मे इदं शरीरम्-इष्टं कान्तं प्रियं मनोज्ञ मनआम धैर्य वैश्वासिकं सम्मतं बहुमतं पाण्डकरण्डकसमानं रत्नकरण्डभूतं मा इदम् उष्णं, मा इदं शीतं, मा इदं क्षुधा, मा इदं पिपासा, मा इदं ब्याला:, मा इदं चौराः मा इदं दंशाः मा इदं मशकाः मा इदं वातिक-पैत्तिक श्लैष्णिक-सान्निपातिका विविधा रोगातङ्का परीषहोपसर्गाः स्पर्शाः स्पृशन्तु । एवं रीत्या रक्षितं एतदपि च मे न त्राणाय वा न शरणाय भवति, इति । एवं-शथ्या तावत् प्रतिश्रयः संस्तारफलकपट्टकादिः प्रतिदिनं रजोधलिमि विपरिणतं सत् सर्वथा स्वसन्निवेशं रचनाकारं परित्यज्य _ 'और यह जो शरीर इष्ट, कान्त, प्रिय, मनोज्ञ, मनाम (अत्यन्त मनोज्ञ) धैर्यरूप, विश्वासपात्र, सम्मत, अनुमत, उत्तम भाण्ड-सामान के करंडक के समान एवं रत्नों के करंडिये के समान है और जिसके विषय में यह सावधानी रक्खी जाती है कि कहीं इसे ठंड न लग जाय, गर्मी न लग जाय, भूख या प्यास की पीड़ा न हो, कहीं सपेन डंस ले, चोर न चुरा ले जाएं, डांस और मच्छर न सताएं, वात पित्त कफ या सन्निपात संबंधी रोग उत्पन्न न हो जाएं, परीषह और उपसर्ग से कष्ट न पहुंचे, उसे कोई अनिष्ट संयोग न हो, ऐसा यह शरीर भी मेरे लिए त्राण कारण या शरणदाता नहीं है।
इसी प्रकार शय्या अर्थात् उपाश्रय (स्थानक), विस्तर, पीढा, पट्ट आदि, घास आदि के बने हुए आसन तथा चोल पट्ट आदि वस्त्र प्रतिदिन रज एवं धूल से पलटते रहते हैं और अन्त में इतने जीर्ण-शीर्ण हो जाते हैं कि उनका पहले का आकार भी नष्ट हो जाता है।
___ मारे शरीर , आन्त, प्रिय, भनाश, मनाम (सत्य-1 भनाज्ञ), ધિર્યરૂપ, વિશ્વાસપાત્ર, સમ્મત, અનુમત, ઉત્તમ, ભાન્ડ જેવું, સામાનના કરંડિયા જેવું, અને ૨ના કરંડિયા જેવું છે અને જેના માટે એવી તકેદારી રાખવામાં આવે છે કે કયાંય આને ઠંડી ન લાગી જાય, ગમી ન લાગી જાય, ભૂખ તથા તરસની પીડા ન થાય, ક્યાંય સર્પ ન હંસે, ચાર ચોરી ન જાય, ડાંસ અને મચ્છ૨ સતાવે નહીં, વાત, કફ, અથવા સનેપાત સંબંધી રોગ ઉત્પન ન થાય પરીષહ અને ઉપસર્ગથી કષ્ટ ન પહેરે તેને કઈ અનિષ્ટ સંજોગ ન આવી પડે, આવું આ મારું શરીર મને પાર ઉતારનારૂં અથવા શરણદાતા નથી.
આજ પ્રમાણે શય્યા અર્થાત્ ઉપાશ્રય (સ્થાનિક) પથારી પીઠ-પાટ આદિ, ઘાસ વગેરેના બનેલા આસન તથા ચેલવઠ્ઠ આદિ વસ્ત્ર દરરોજ રોટી અને ધૂળથી ખરડાતાં હોય છે અને છેવટે એટલા જીર્ણ-શીર્ણ થઈ
श्री तत्वार्थ सूत्र : २
