________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. १३ चित्र-संभूतचरितवर्णनम्
६७७ कथितः कुलपतिनोक्तम्-वत्स ! अहं तव जनकस्य लघु भ्राता। त्वं हि निनावासमेव प्राप्तोऽसि । यथेच्छमत्र तिष्ठ। कुमारोऽपि तापसस्याभिप्राय ज्ञात्वा तव सुखेन स्थितः क्रमेण वर्षाकाल: समायातः । तदा कुमारेण सकला धनुर्वेदविद्या तापसाइधिता। तापसाः शरत्काले कन्दमूलादिनिमित्तं गताः, कुमारोऽपि तैः सह गतः । तत्र वनशोभां पश्यता कुमारेणैको महाहस्ती दृष्टः। कुमारस्तदभिमुखं चलितः । कुमार दृष्ट्वा हस्तिना महारवः कृतः। कुमारेण तस्य पुरो निजमुत्तरीयवस्त्रं प्रक्षिप्तम् । बातका उत्तरमें कुमारने अपना सकल वृत्तान्त उनसे निवेदित कर दिया। कुमार की बात को सुनकर कुलपति ने कहा कि वत्स! मैं तुम्हारे पिता का बडा भाई हूं । अब तुम किसी भी प्रकार की चिन्ता न करो और यही समझो कि मैं अपने घर पर ही आ गया हूं। आनंद से इच्छानुसार रहो. खाओ पिओ और आनन्द से रहो। कुमार भी तापस के इन आश्वासन पूर्ण वचनों से विश्वस्त होकर एवं उसके अभिगय को जानकर सुखपूर्वक वहीं पर रहने लगा। रहते २ वहीं पर कुमार को वर्षाकाल लग गया। इतने विशिष्ट समय के भीतर कुमार ने तापसों से सकल धनुर्वेदविद्या सीखली । शरत्काल आने पर तापस लोग कन्दमूल आदि के लिये वहां से निकले कुमार भी उनके साथ में हो गया। वन की शोभा को देखते समय कुमार की दृष्टि एक महा हाथी पर पडी। उसको देखकर कुमार उसके साम्हने गया। हस्तीने कुमारको देख कर बडे जोर से चीत्कार किया। चीत्कार शब्द को सुनकर कुमार ने उसके सामने अपना उत्तरीयवस्त्र उतार कर फेंक दिया । होथी ने उसी समय उस કુમારે પિતાનો સઘળે પૂર્વ વૃત્તાંત તેમને કહી સંભળાવ્યા. કુમારની વાત સાંભળીને કુલપતિએ કહ્યું કે, વત્સ ! હું તમારા પિતાને મેટો ભાઈ છું. હવે તમે કઈ પ્રકારની ચિંતા ન કરે અને એમ જ સમજે કે હું મારા પિતાને ઘેર જ આવ્યો છું. એમ માની આનંદથી ઈચ્છા પ્રમાણે રહે, ખૂબ ખાઓ, પીવે અને આનંદ કરે. કુમાર તપસ્વીના આવાં આશ્વાસન ભરેલાં વચનોને સાંભળી વિશ્વાસ મૂકીને તેમજ તેમના અભિપ્રાયને જાણીને સુખપૂર્વક ત્યાં રહેવા લાગ્યો. તપસ્વીના આશ્રમમાં રહેતાં રહેતાં એક વર્ષ વીતી ગયું. આ સમય દરમ્યાન કુમારે તપસ્વીઓ પાસેથી ધનુર્વેદવિદ્યા શીખી લીધી. શરદુકાળ આવવાથી તપસ્વીઓ કંદમૂળ આદિના માટે ત્યાંથી નીકળ્યા. કુમાર પણ તેમની સાથે ચાલ્યો. વનની શેભાને જોતાં જોતાં કુમારની દૃષ્ટિ એક હાથી ઉપર પડી એને જોઈને કુમાર તેની સામે ગયે પિતાની સામે આવેલા કુમારને જોઈને હાથીએ ઘણા જોરથી ચીત્કાર કર્યો. ચીત્કાર શબ્દને સાંભળીને કુમારે પોતાનું ઉત્તરીય વસ્ત્ર (ઉપરણું)
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
