________________
प्रियदर्शिनी टीका० अ० १२ हरिकेशबलमुनिचरितवर्णनम् ६३३ यदि भवदुक्तो यज्ञः श्रेष्ठस्तदा तस्य कोविधिरित्याह--
मूलम्के ते जोई ? किं व ते जोइठाणं,? ।
का ते सुया ? कि ते" कोरिसंगं ?।। ऐहा य ते" कयरा संति भिक्खू ?,
कयरेणे होमेण हुँणासि जोइं ॥ ४३ ॥ छाया-कि ज्योतिः ? किंवा ते ज्योतिः स्थानं ? कास्तेस्रवः? किंवा ते करीषाङ्गम्
एधाश्च ते कतरे शान्तिभिक्षो! कतरेण होमेन जुहोषि ज्योतिः॥४३॥ टीका--'के ते '-इत्यादि।
हे भिक्षो-हे मुने! भवान् यं यज्ञमाह-तत्र यज्ञे ते तवमते ज्योतिरग्निः अपने शरीर के ऊपर उसकी ममता नहीं रहती-वह परीषह आदि के आने पर शारीरिक रक्षा के अभिप्राय से परिषहों से विचलित नहीं होता। निरतिचार व्रतों की आराधना करना ही वह यज्ञ का अनुष्ठान करना मानता है । ऐसे यज्ञ से ही यज्ञकर्ता कर्मशत्रुओं पर विजय पाता है। इस ज्ञानयज्ञ की ही सराहना ज्ञानियों ने की है। ऐसे ही यज्ञ को करना चाहिये। हिंसाविधायक यज्ञ सुयज्ञ नहीं है । वह मोक्षाभिलाषियों के लिये अकर्तव्य है ॥ ४२ ॥
इस प्रकार मुनिराज की वाणी सुनकर वे ब्राह्मण उस यज्ञ की विधि पूछते हैं-'के ते जोई ?'-इत्यादि । ___ अन्वयार्थ-(भिक्खू-भिक्षोः) हे मुने ! आपने जिस यज्ञ को करने के लिये कहा है उस यज्ञ में (ते ) आपके मत से (जोई के-ज्योतिः રાખવાની પવિત્ર ભાવનાથી ઓતપ્રેત રહ્યા કરે છે. ગૃહિત શરીરના ઉપર તેને મમતા રહેતી નથી. પરીષહ આદિના આવવાથી તે શારીરિક રક્ષાના અભિપ્રાયથી પરીષહાથી વિચલિત બનતા નથી, નિરતિચાર વ્રતોની આરાધના કરવી એજ યજ્ઞનું અનુષ્ઠાન કરવું એમ માને છે એવા યજ્ઞથીજ યજ્ઞકર્તા કર્મ શત્રુઓ ઉપર વિજય મેળવે છે. આવા જ્ઞાન યજ્ઞનીજ ભલામણ જ્ઞાનીઓએ કરેલ છે. એવાજ યજ્ઞને કરવા જોઈએ. હિંસાવાળા યજ્ઞ સુયજ્ઞ નથી તે મોક્ષના અભિલાષીઓ માટે અકર્તવ્યરૂપ છે. જે કરે છે
આ પ્રકારની મુનિરાજની વાણી સાંભળીને તે બ્રાહ્મણએ એવા યજ્ઞની विधा पूछी-" के ते जोई ?" त्यादि !
साथ-भिक्खू-भिक्षो भुनि! मापे२ यज्ञ ४२१। भाट छत उ०८०
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
