________________
प्रियदर्शिनी टीका. अ०७ गा० २० देवगतिप्राप्तिवर्णनम् भवन्ति । आपत्वाद् विशेषणवाचकस्य सत्यशब्दस्य-परप्रयोगः। आगमोक्तव्रतस्य देवगतिहेतुत्वात् तव्रतधारिणस्तु देवगति यान्तीति भावः ॥ २० ॥
के पुनर्देवयोनि माप्नुवन्तीत्याह
जेसिं तु विउला सिक्खौ, मूलियं ते अंइच्छिया। सीलवंता सविसेसी, अदीणा 'जति देवयं ॥ २१॥ छाया-येषां तु विपुला शिक्षा, मौलिकं ते अतिक्रान्ताः।
शीलवन्तः सविशेषाः, अदीना यान्ति देवताम् ॥ २१ ॥ टीका-'जेसिं तु ' इत्यादि ।
येषां तु शिक्षा = ग्रहणाऽऽसेवनात्मिका, विपुला = निःशङ्कितत्वाधष्टविध सम्यक्त्वाचाराणुव्रतमहावतादिविषयत्वेन विस्तीर्णा, अस्ति । ते शीलवन्तः= जो प्राणी आगमोक्त व्रतोंके आराधक होते हैं, वे देवगति को प्राप्त होते हैं। मनुष्यगति को नहीं।
भावार्थ-जो गृहस्थजन अपने जीवन को सांसारिक दृष्टि से मानुष्यजन्म सफल बनाने वाली व्यावहारिक उत्तम शिक्षाओं से ही वासित करते रहते हैं-जैसे प्रकृति से भद्र परिणामी होना, प्रकृति से विनयशील होना, स्वाभावतः दयालु होना किसीसे भी ईर्ष्याभाव नहीं करना आदि । वे मरकर फिर मनुष्ययोनि को प्राप्त करते हैं। परन्तु जो आगमोक्त पांच मूल व्रतों का-और सात शिक्षात्रतों का आराधन करते हैं वे मरकर देवगति में जन्म लेते हैं कहा भी है-"अणुव्वयम हव्वयाई न लहइ देवाउयं मोतुं ॥२०॥ -अतः कर्मसत्याः प्राणिनः प्रायोना ज्ञानावरशीयामि सध्या राय છે જે જીવે આગમત વ્રતનાં આરાધક હોય છે તેમને મનુષ્યગતિ નહીં પણ દેવગતિ પ્રાપ્ત થાય છે.
ભાવા–જે ગૃહસ્થજન પિતાના જીવનને સંસારિક દૃષ્ટિથી મનુષ્ય જન્મ સફળ બનાવનાર, વ્યવહારિક ઉત્તમ શિક્ષાઓથી જ વાસીત કરતા રહે છે. જેમ કે, પ્રકૃતિથી ભદ્રપરિણામી થવું, પ્રકૃતિથી વિનયશીલ થવું. સ્વભાવતઃ દયાળુ થવું, કેઈથી પણ ઈર્ષાભાવ ન કર આદિ. આ જીવ મરીને ફરીથી મનુષ્યનીને પ્રાપ્ત કરે છે. પરંતુ જે આગમકતવ્રતની શિક્ષાઓનું આરાધન કરે છે, તે તે મરીને દેવ ગતિમાં જન્મ લે છે,
: ५५ छ- अणुव्वयमहव्यवाई न लहइ देवाउयं मोतुं ॥२०॥
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨