________________
प्रियदर्शिनी टीका अ०७ गा. १२ दृष्टान्तद्वयविषये दाष्टान्तिकप्रतिपादनम् २५१ इत्थं दृष्टान्तमुक्त्वा दान्तिकमाह
मूलम्एवं माणुस्सगा कामा, देवकामेण अंतिए। सहस्सगुणिया भुंज्जो, आँउ काँमा य दिविया ॥१२॥ छाया-मानुष्यकाः कामाः, देवकामान् अन्तिके।
सहस्रगुणिताः भूयः, आयुः कामाच दिव्यका ॥ १२॥ टीका-' एवं माणुरसगा' इत्यादि ।
एवम् उक्तप्रकारेण देवकामानां देवानां कामाः शब्दादयो विषयास्तेषाम् अन्तिके समीपे, मानुष्यकाः = मनुष्यसम्बन्धिनः, कामाः = शब्दादयो विषयाः काकिणी तुल्याः आम्रतुल्याच बोद्धव्याः । च-पुनः, दिव्यकाः = देवसम्बन्धिनः कामाः, मनुष्यकामानामग्रे भूयः = वारं-वारं सहस्रगुणिताः सन्ति तथा-आयु:: व्याधि प्रकट हो गई, जैसे सोया हुआ सिंह दण्ड के प्रहार से उत्तेजित हो उठता। उससे दुःखित होकर राजा वहीं पर तत्काल मर गया।॥११॥
इस प्रकार सूत्रकार दृष्टान्त को कह कर अब दार्शन्तिक कहते हैं'एवं माणुस्सगा कामा'-इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(एवं-एवम् ) इसी प्रकार देव (देवकामाण अंतिए-देव कामाना अन्तिके ) देवों के शब्दादिक विषयों की अपेक्षा (माणुस्सगा कामा - मानुष्यकाः कामाः) मनुष्यभव संबंधी शब्दादिक विषय काकिणी एवं आम्रफल के तुल्य हैं। और (दिविया कामा-दिव्यकाः कामाः) देव संबंधी कोम शब्दादिक विषय मनुष्यों के शब्दादिक विषयों के सामने (भुज्जो-भूयः ) बार - बार अनेक बार (सहस्सगुणिया-सहस्रगुणिताः ) हजारगुणित हैं अर्थात् कई एक लाखों करोडों બજે. જેમ સુતેલેસિંહ લાકડીના એકજ પ્રહારથી જાગી ઉઠે છે, તેમ કેરી ખાતા રાજાને વ્યાધિ ઉપડયો અને દુઃખી થઈને રાજા ત્યાં ત્યાં મરી ગયે.૧૧
સૂત્રકાર આ પ્રકારનું દષ્ટાંત કહિને હવે દાણંન્તિક કહે છે. " एवं माणुस्सगा कामा " त्याहि.
स-या--एवं-एवम् मा प्ररे देवकामाण अंतिए-देवकामानां अंतिके वोन Av६ विषयानी अपेक्षा मणु सगा कामा-मनुष्यकाः कामाः मनुष्य म समविश विषय ll मन साम्रान तुल्य छे. मने दिग्वियाकामादिव्यकाः कामाः हे समधी ४।म-शहा विषय मनुष्याना शह विष योनी सा भुज्जो-भूयः पा२१२ मने पार सहस्सगुणिया-सहलगुणिताः १२
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
