________________
१९५
श्री दशवकालिकसूत्रे छाया-यथा निशान्ते तपनोऽचिर्माली प्रभासयति केवलं भारतं तु
एवमाचार्यः श्रुतशीलबुद्धया विराजते सुरमध्ये इव इन्द्रः ॥ १४ ॥
टीका-'जहानिसंते' इत्यादि । यथान्येन प्रकोरण, निशान्तेरजन्यवसाने, अचिौली अर्चिषां किरणानां माला-अर्चिाला साऽस्यास्तीति अर्चिर्माली तपन: सूर्यः केवलं-सपूर्ण 'लुप्तविभक्तिकं पदम् ' भारत-भरतक्षेत्रं प्रभासयति-स्वकिरणकलापैः प्रकाशयति, एवम् अनेन प्रकारेण, आचार्यः गणी, श्रुतशीलबुद्धया, श्रुतं च शीलं चेति द्वन्द्वः श्रुतशीले तयोर्बुद्धिः श्रुतशीलबुद्धिस्तया तत्र श्रुतं सिद्धान्त; शीलं सकलपाणिनिकरकल्याणाऽऽकलनं तद्विषयिण्याधियेत्यर्थः प्रभासयति मोक्षमार्गमिति शेषः, यद्वा मारतम्-भारम् अर्थागमलक्षणमागमसारं तनोतीति भारतंन्शब्दागमस्वरूपं, तद् प्रभासयति=भव्येषु-प्रकाशयति भगवद्भाषितार्थानुसारेण गणधररचितं शब्दागमं शब्दतोऽर्थतश्च भव्यान् बोधयतीति भावः। सुरमध्ये देवगणमध्ये 'इंदोव' इन्द्र इव-देवराज इव मुनिमण्डलमध्मे विराजते संशोभते इत्यर्थः ॥१४॥ मूलम्-जहाँ सँसी कोमुइजोगजुत्तो, नक्खत्ततारागणपरिवुडप्पा ।
खेसोहइ विमले अब्मुमुक्के, एवं गणी सोहइ भिक्खुमंझे ॥१५॥ छाया-यथा शशी कौमुदीयोगयुक्तः नक्षत्रतारागणपरिवृतात्मा ।
खे शोभते विमलेऽभ्रमुक्त, एवं गणी शोभते भिक्षुमध्ये ॥१५॥ टीका-'जहा ससी' इत्यादि। यथा येन प्रकारेण, कौमुदीयोगयुक्तः-कौमुदस्य कार्तिकमासस्येयं
'जहा निसंते' इत्यादि । रात्रि का अन्त होने पर जैसे सूर्य, संपूर्ण भरत क्षेत्र को प्रकाशित करता है उसी प्रकार आगम और आचार में तत्पर आचार्य महाराज अर्थागम का प्रतिपादन करनेवाले शब्दरूप प्रवचन के तत्त्व को प्रकाशित करते हैं। अतएव वे मुनि मण्डल के मध्य में इस प्रकार शोभित होते हैं, जैसे देवों में इन्द्र ॥१४॥
___ जहा निसंते' याहि. रात्री पूरी या पछी पी शते सूर्य, स ભરત ક્ષેત્રને પ્રકાશિત કરે છે–અર્થાત પ્રકાશ આપે છે તે પ્રમાણે આગમ અને આચારમાં તત્પર આચાર્ય મહારાજ અર્થીગમોના પ્રતિપાદન કરવાવાળા શબ્દરૂપ પ્રવચનના તને પ્રકાશિત કરે છે એટલા માટે–ને મુનિમંડળના મધ્યમાં દેવેની સભામાં જેમ ઈદ્ર મહારાજ શેભે છે. તેવી રીતે શોભે છે (૧૪)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨