________________
श्रीदशबैकालिकस्त्रे टीका--'अह' इत्यादि । यदि कोऽपि ग्रहीतुं नेच्छेत् तदनन्तरं साधु एककः = द्रव्येण स्वयमेव, भावेन रागद्वेषरहितः आलोके प्रकाशमाने भाजने मशकादिक्षुद्रजन्तवो यथा दृष्टिपथमागच्छेयुस्तदर्थमिति भावः । यतं=सयतनं मण्डलदोषभावानुसन्धानपूर्वकम् अपरिशातयन् सिक्थादिकमविकिरन् भुजीत ॥९६॥ मूलम-तित्तगं च कडुयं च कसायं. अविलं च महरं लवणं वा ।
१२ १४ १३. १५ १६ १७ १
एय लद्धमन्नट्ठपउत्तं, महुघयं व अँजिज्ज संजए ॥९६॥ छाया-तिक्तकं च कटुकं च कषायम्, अम्लं च मधुरं लवणं वा।।
एतल्लब्धमन्यार्थप्रयुक्तं, मधु-घृतमिव भुजीत संयतः ॥९७॥ सान्वयार्थः-वह आहार यदि-तित्तगं-तीखा कडुयं कड़वा च और कसायं कषायला च और अंबिलं-खट्टा च और महरं मीठा वा अथवा लवणं लवणरसयुक्त, इत्यादि प्रकारका कैसा भी हो; किन्तु-अन्नपउत्तं = साधुको न उद्देश करके गृहस्थने अपने लिये बनाये हुए, अथवा-स्वादसुखके सिवाय सिर्फ शरीर-निर्वाहके लिए विधान किये हुए और लद्धं = आगमोक्त विधिसे मिले हुए एयं = इस पूर्वोक्त प्रकारके तीखे आदि अशनादिको संजए = रागद्वेषरहित साधु महु-घयं व = मीठे घी शक्करकी तरह अर्थात् जिस प्रकार घो-शक्कर युक भोजनको रुचिपूर्वक भोगते हैं उसी प्रकार अँजिज्ज = भोगवे ॥९७॥
टीका-'तित्तगं' इत्यादि । संयतः तिक्तक, कटुकं, कषायम्, अम्लं, मधुरं, वा= अथवा लवणं = क्षारम्, तत्तद्रसयुक्तमित्यर्थः। एतत्सर्वमन्नादिकम् अन्यार्थप्रयुक्तं = गृह
'अह' इत्यादि । यदि कोई भी मुनि आहार ग्रहण करने की इच्छा प्रकाशित न करें अर्थात् न लें तो अकेला-रागद्वेषरहित वह साधु ऐसे पात्र में भोजन करे जिसमें प्रकाश पड़ रहा हो । प्रकाश-युक्त पात्रमें अ हार करने का विधान इसलिए किया है कि मच्छर आदि सूक्ष्म जन्तु दीख सके । मण्डल दोषोंका विचार करता हुआ सीथ-मात्र भी अन्नादि न बिखेरता हुआ आहार करे ॥ ९६ ॥
'तित्तगं' इत्यादि । तीखे, कडवे, कसायले, खट्टे मीठे अथवा क्षाररसवाले पदार्थ जो गृहस्थने अपने लिए बनाये हैं अर्थात् साधुके लिए न बनाये हों, अथवा स्वाद-सुखके सिवाय
સદ ઈત્યાદિ. જે કોઈ પણ મુનિ આહાર ગ્રહણ કરવાની ઈચ્છા પ્રકાશિત ન કરે અર્થાત્ ન લે તો એકલા-રાગદ્વેષરહિત તે એવા પાત્રમાં ભોજન કરે કે જેમાં પ્રકાશ પડત
• પ્રકાશયુક્ત પાત્રમાં આહાર કરવાનું વિધાન એટલા માટે કર્યું છે કે મછર આદિ સૂક્ષ્મ જંતુ દેખી શકાય. મંડલ દોષોને વિચાર કરતાં એક કણ જેટલું પણ અન્ન ન वरावा हेता माहार रे. (६)
तित्तगं छत्या. तीमा, 341, सायदा, पाटी, भी, मथवा क्षा२२सामा यही
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૧