________________
३३६
vianew
vvvvvvvvvvvvvvvvvvvwww
श्रीदशवकालिकसने मूलम्-असंसद्वेण हत्थेण, दब्बीए भायणेण वा । ,
११ २ दिज्जमाणं न इच्छिज्जा, पच्छाकम्मं जहिं भवे ॥३५॥ छाया--असंसृष्टेन हस्तेन, दा भाजनेन वा ।
दीयमानं नेच्छेत् , पश्चात्कर्म यत्र भवेत् ॥३५॥ सान्वयार्थ:-जहि = जहां पच्छाकम्मं = पश्चात्कर्म-साधुको आहार आदि देनेके बाद सचित्त जलसे हाथ आदिका धोना भवे = होनेवाला हो उस प्रकारके असंसद्रेण 3 व्यजन शाक कड़ी आदि-से अलिप्त याने साफ ऐसे' हत्थेण = हाथ दबीए = कडछी वा = अथवा भायणेण = बरतनसे दिज्जमाणं = दिये जानेवाले आहार आदिकी साध न इच्छिज्जा= इच्छा न करे, अर्थात उस आहारादिको साधु न लेवे ॥३५॥
टीका-पश्चात्कर्म-दोषमाह -'असंसटेण' इत्यादि । एत्र = हस्तादौ पश्चात् = दानानन्तरं कर्म भवेत् = सम्भवेत् तादृशेन असंसृष्टेन = व्यजनादिनाऽलिप्तेन हस्तेन दा भाजनेन वा 'असंमृष्टेने'-त्येतत्प्रत्येकं सम्बध्यते, दीयमानमाहारादिकं नेच्छेत = नाभिलषेत मनसाऽषीत्यर्थात । यत्र स्वार्थ व्यञ्जनादिना हस्तादिकं नोपलिप्तं किन्तु भिक्षुमुद्दिश्य भक्तादिदानाथे हस्तायुपलेपो जायते, तत्र दानानन्तरं सचित्तजलेन तत्करादिक्षालनसम्भवः, तच्च प्रक्षालनादिकं भिक्षुनिमित्तकमिति पश्चात्कर्मदोषो विज्ञेयः, यधेआहार हमें नही कल्पता है' ॥३३॥३४॥
__अब पश्चात्कर्मदोष बताते हैं-'असंसद्वेण' इत्यादि । भिक्षा देनेके अनन्तर गृहस्थको साधुके निमित्तसे सचित्त जल आदिके द्वारा हाथ आदि प्रक्षालन करनेकी संभावना हो तो साधु ऐसे ब्यञ्जन आदिसे अलिस हाथ, कुडछो अथवा वर्तनसे दिये जानेवाले आहारकी अभिलाषा न करे।
गृहस्थके हाथ अपनेलिये व्यञ्जन आदिसे लिप्त न हों तो उन हाथोंसे साधुको भिक्षा देवे, तदनन्तर सचित्त जलसे हाथका धोना सम्भव है और वह प्रक्षालन साधुके निमित्तसे होगा, इसलिये वहाँ पश्चात्कर्म दोष लगता है। यदि ऐसे (लिप्त किये हुए) ही हाथसे स्वयं भोजन करे माहार भने ४८पता नथी. (33-३४)
हवे ५श्वाभाष यताव छे-असंसद्वेण छत्याल,
ભિક્ષા આપ્યા પછી સાધુને નિમિત્ત સચિત્ત જળ આદિ દ્વારા હાથ આદિ ધઈનાંખવાની ગૃહસ્થને માટે સંભાવના હોય, તે સાધુ એવા વ્યંજન આદિથી અલિપ્ત હાથ, કડછી અથવા વાસણથી આપવામાં આવનારા આહારની અભિલાષા ન કરે.
ગૃહસ્થના હાથ પિતાને માટે વ્યંજનાદિથી લિસ ન હોય તે એ હાથથી સાધુને શિક્ષા આપે, પછી સચિત્ત જળથી હાથ ધોવાનો સંભવ છે અને એ પ્રક્ષાલન સાધુના નિમિત્ત થાય aછી તેમાં પશ્ચાત્કર્મદેષ લાગે છે. જે એવા (લિસ કરેલા–ખરડાયલા) જ હાથથી તે
-
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૧