________________
२८८
____श्रीदशवकालिकसूत्रे सन्ततिविनिष्क्रान्तः शाश्वतः सिद्धो भवतीत्यर्थः । 'शाश्वत' पदेन चात्र “सम्प्राप्तसिद्धिपदो ह्यात्मा न पुनः संसारित्वमवाप्नोति हेतोरभावात् , न च कारणमन्तरेण कार्योत्पत्तिर्जायते" इति बोधितम् ।।२५॥
उक्तं सुगतिरूपं धर्मफलं, सम्प्रति तत् कस्य दुर्लभं भवती ?-तिदर्शति-'मुहसायगस्स०' इत्यादि ।
मूलम्-सुहसायगस्स समणस्स, सायाउलगस्स निगामसाइस्स ।
उच्छोलणापहोयस, दुल्लहा सुगई तारिसगस्स ॥२६॥ छाया-सुखास्वादकस्य श्रमणस्य, शाताकुलस्य निकामशायिनः ।
उत्क्षालनाप्रधौतस्य दुर्लभा सुगतिस्तादृशकस्य ॥२५॥ सुगति की दुर्लभता बतलाते हैं---
सान्वयार्थः---सुहसायगस्स मुखकी आसक्ति रखनेवाले सायाउलगस्स-सुख के लिए व्याकुल रहनेवाले निगामसाइस्स मर्यादासे अधिक सोनेवाले उच्छोलणापहोयस्स-शरीरकी विभूषा करनेवाले तारिसगस्स-ऐसे समणस्स-साधुको सुगईमुगति दुल्लहा दुर्लभ है ॥२६॥
टीका-सुखास्वादकस्य-सुखस्य प्राप्तमनोरमशब्दाधुपभोगस्य आस्वादकः आसत्या ग्राहकस्तस्य, शाताकुलकस्य-शातार्थम् आकुलकाव्यग्रः उद्विग्नो वा तस्य, निकाम
ऐसे सिद्ध जन्म-जरा-मरण, आधि, व्याधि, बाधा, कलङ्कलीभाव(संसारपरिभ्रमण), गर्भ वासके दुःखोसे रहित शाश्वत सिद्ध हो जाते हैं । यहाँ 'शाश्वत' पदसे यह बोधित किया जाता है कि सिद्धि पदको प्राप्त आत्मा फिर संसार अवस्थाको प्राप्त नहीं होती है, क्योंकि संसारमें आनेके कारणभूत कमौका अभाव है। कारणके बिना कार्य की उत्पत्ति नहीं होती ॥२५॥
यहाँ तक धर्मका सुगतिरूप फल कहा यह फल किसे दुर्लभ होता है सो दिखाते हैं'सुहसायगस्स' इत्यादि।
प्राप्त हुए मनोज्ञ शब्दादि उपभोगोंको आसक्तिपूर्वक ग्रहण करनेवाले, सुखप्राप्ति के लिए
मेवा सिध्धा म०।-भ२५, माधि-व्याधि, माया, सीमाव (ससा२-५२મણ), ગર્ભવાસનાં દુઃખથી રહિત શાશ્વત સિદ્ધ થઈ જાય છે. અહીં “શાશ્વત” શબ્દથી એમ બધિત કરવામાં આવ્યું છે કે સિદ્ધિપદને પ્રાપ્ત થએલો આત્મા ફરી સંસારી અવસ્થાને પ્રાપ્ત થતું નથી, કારણ કે સંસારમાં આવવાનાં કારણભૂત કર્મોને અભાવ છે. કારણ વિના अयनी त्यत्ति थती नथी. (२५)
અહીં સુધી ધર્મનું સુગતિરૂપ ફળ કહ્યું, એ ફળ કોને દુર્લભ થાય છે તે દર્શાવે छे-सुहसायगस्स त्याहि.
પ્રાપ્ત થએલા મનોજ્ઞ શબ્દાદિ ઉપલેગને આસકિતપૂર્વક ગ્રહણ કરનારા, સુખપ્રાપ્તિને
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૧
