________________
अनगारघमामृत्यषिणी टी० श्रु० २ १०१ ० १ कालीदेवीवनम ७७७ मविष्टा, कूडागारसालादिद्रुतो' अत्र कुटाकारशाला दृष्टान्तो बोद्धच्यः । 'अहो' आश्चर्ये खलु हे भदन्त ! कालीदेवी महद्धिका महाद्युतिका महानुभाया वर्त्तते काल्या खलु हे भदन्त ! देव्या सा दिव्या देवद्धिः ३ ' किण्णा' कथंकेन प्रकारेण 'लद्धा' लब्धा=अर्जिता, 'किण्णा' कथं केन प्रकारेण 'पत्ता' प्राप्ता स्वाधीनीकृता ' किण्णा' कथं-केन प्रकारेण 'अभिसमन्नागया' अभिसमन्यागता-उपभोगविषयतया समागता ? एवं ' जहासूरियाभस्स जाय ' यथासूर्याभस्य यावत् यथा सूर्याभदेवविषये गौतमस्वामिना प्रश्नः कृतस्तथैवात्रापि विज्ञेयः । अथ भगवान् कालीदेवीपूर्वभवत्तान्तं वर्णयति-' एवं खलु ' इत्यादि । एवं खलु हे गौतम ! तस्मिन् काले तस्मिन् समये इहेय=अस्मिन्नेव जम्बूद्वीपे द्वीपे भारत वर्षे आमलकल्या नाम नगरी आसीत् । ' यण्णओ' वर्णका-नगरीवर्णनग्रन्थऔपपातिसूत्रादयसेयः । तत्र आम्रशालयनं चैत्यं, जितशत्र राजा गया-? कहां प्रविष्ट हो गया? इस प्रकार गौतम का प्रश्न सुनकर भगवान् ने उनसे कहा-शरीर में चला गया-शरीर में प्रविष्ट हो गया। इस विषय में कूटाकारशाला का दृष्टान्त जानना चाहिये । हे भदन्तकालीदेवी महद्धिक, महाद्युतिक एवं महानुभावयाली है। इस कालीदेवी ने वह देवर्द्धि ३ किस प्रकार प्राप्त की अर्जित की किस प्रकार उसे अपने आधीन किया? और किस प्रकार से उसने उसे अपने भोग की विषयभूत बनाई ? इस तरह गौतमस्वामी ने सूर्याभदेव के विषय में जिस तरह से प्रश्न किया उसी तरह से यहां पर भी जानना चाहिये- अय भगवान् कालीदेवी के पूर्वभय के वृत्तान्त का वर्णन करते हैं-(एवं खलु गोयमा ! तेणं कालेणं तेणं समएणं-इहेव जंबुद्दीये दीये भारहे यासे आमलकप्पा णाम जयरी होत्था-वण्णओ-अंबसालयणे चेइए जियसत्त
આ પ્રમાણે ગૌતમને પ્રશ્ન સાંભળીને ભગવાને તેમને કહ્યું કે શરીરમાં પ્રવિષ્ટ થઈ ગયે-શરીરમાં જતો રહ્યો. આ વિષે કૂટાકાર શાળાનું દૃષ્ટાન્ત જાણવું જોઈએ. હે ભદન્ત! કાળી દેવી મહદ્ધિક, મહાવૃતિક અને મહાનુભાવવાળી છે. આ કાળી દેવીએ તે દેવદ્ધિ ૩ કેવી રીતે પ્રાપ્ત કરી છે, અર્જિત કરી છે, કેવી રીતે સ્વાધીન બનાવી છે, અને તેણે તેને કેવી રીતે પોતાના ઉપભોગની વિષયભૂતા બનાવી છે ? આ પ્રમાણે ગૌતમ સ્વામીએ સૂર્યાભદેવના વિષે જેમ પ્રશ્ન કર્યો હતો તેમજ અહીં પણ જાણવો જોઈએ. ભગવાન હવે કાળી દેવીના પૂર્વભવના વૃત્તાન્તનું વર્ણન કરે છે–
( एवं खलु गोयमा ! तेणं कालेणं तेणं समएणं इहेच जंबुद्दीये दीये भारहे पासे अमलकप्पा णाम णयरी होत्या-चण्णओ-अंबसालवणे चेइए जियसत्तू राया
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર:૦૩